Święto Nadziei

Zwiastowanie (obraz Fra Angelica) – ok. 1430–1432, tempera na desce 194 × 194 cm, Prado

25 marca Kościół obchodził uroczystość Zwiastowania Pańskiego.
To zdarzenie biblijne zostało dokładnie opisane w Ewangelii św. Łukasza. Archanioł Gabriel zwiastował Maryi, że Jej Syn, którego pocznie w cudowny sposób, za sprawą Ducha Świętego, będzie Synem samego Boga. W ten sposób spełniły się obietnice proroków. Pamiątką Zwiastowania jest zwyczaj bicia w dzwony na Anioł Pański. Ich radosny dźwięk w samo południe, przypomina wiernym od ponad sześciuset lat, że: „Anioł Pański zwiastował Pannie Maryi i poczęła z Ducha świętego”.
Scena Zwiastowania to jeden z ulubionych tematów malarstwa religijnego. Najdawniejsze jej przedstawienie zachowało się w katakumbach św. Pryscylli i pochodzi z II w. Matka Boża siedzi na krześle, przed nią zaś stoi anioł w postaci młodzieńca w tunice i paliuszu, bez skrzydeł. Podobne malowidło znajduje się w katakumbach św. Piotra i Marcelina. Od IV w. archanioł Gabriel malowany jest ze skrzydłami. Ma on zwykle w ręce laskę podróżną lub białą lilię – symbol czystości. Często nad Maryją, trzymającą w ręce gałązkę oliwną, unosi się Duch Święty w postaci gołębicy.

Maryja, której anioł zwiastował macierzyństwo, czczona była jako patronka budzącego się po zimie życia. Pobożność ludowa wiązała z osobą Maryi płodność i rozkwit, co miało swoje przełożenie na zastępcze nazwy Zwiastowania: Matki Boskiej Roztwornej – otwierającej ziemię na przyjęcie ziarna, Strumiennej – budzącej strumienie i topiącej lody, Zagrzewnej – mającej ogrzewać ziemię, by zakiełkowały nasiona. Inne mniej znane określenia, to: Matki Boskiej Wiosennej, Kwietnej i Ożywczej.
Moment Zwiastowania upamiętniają dwie modlitwy: Zdrowaś Maryjo i Anioł Pański. Na słowach pozdrowienia archanioła Gabriela Kościół oparł wiarę w niepokalane poczęcie.
W polskiej tradycji chrześcijańskiej uroczystość Maryi, której archanioł Gabriel zwiastował macierzyństwo z Ducha Świętego, obrosła licznymi przysłowiami. Najbardziej znane to: „Jakie Zwiastowanie, takie Zmartwychwstanie”, „Na Zwiastowanie bocian na gnieździe stanie”, „Mgła na Zwiastowanie, znaczy wód rozlanie”, „Gdy przed Zwiastowaniem ruszy pszczoła, to mokrą wiosnę przywoła”.
Elżbieta Kasprzycka

News will be here