Ta głębia i mądrość przerastają mnie…

Na Bliskim Wschodzie w czasach tuż przed i tuż po Chrystusie powszechnie używany był język aramejski. Aby więc spopularyzować tam Biblię, należało ją z hebrajskiego przełożyć na aramejski. Tak powstała tzw. Biblia Aramejska – jej manuskrypt odnaleziono dopiero w XX wieku w Bibliotece Watykańskiej – której przekładem na język polski od lat zajmuje się lubelski profesor, ks. dr hab. Mirosław S. Wróbel z KUL. Za tę działalność, w zeszły wtorek 7 marca 2017 r., został uhonorowany Medalem Prezydenta Miasta Lublin przez prezydenta Krzysztofa Żuka, podczas promocji II tomu tłumaczeń Biblii Aramejskiej na Zamku Lubelskim.
Ks. prof. Mirosław S. Wróbel jest od 2016 r. dyrektorem Instytutu Nauk Biblijnych KUL, gdzie kieruje pracami nad wspomnianym przekładem. Urodzony w 1956 r. w Kędzierzynie Koźlu, z Lublinem związał się na dobre od 1985 r., gdy rozpoczął studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym w Lublinie na Wydziale Teologii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Uzyskał tytuł magistra teologii KUL na podstawie rozprawy pt. „Noogeneza w twórczości Juliusza Słowackiego”. W kolejnych latach rozwijał się naukowo. W październiku 1998 r. rozpoczął studia doktoranckie z nauk biblijnych w École Biblique et Archéologique Française w Jerozolimie. Korzystał wówczas z manuskryptu Biblii Aramejskiej, którą właśnie wtedy postanowił przybliżyć polskim naukowcom i czytelnikom. W 1999 r. uzyskał tytuł doktora teologii biblijnej na Wydziale Teologii KUL po obronie pracy pt. „Aposynagôgos – ekskomunika judeochrześcijan z synagogi”. Od 2000 roku do dziś jest zatrudniony jako pracownik naukowy na Wydziale Teologii KUL. W 2003 r. jako pierwszy z Polaków w historii École Biblique w Jerozolimie uzyskał tytuł doktora nauk biblijnych po obronie pracy pt. Who are the father and his children in Jn 8:44? The literary, historical and theological analysis of Jn 8:44 and its context, napisanej pod kierunkiem prof. Luca Devillersa. W 2015 r. odebrał z rąk Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego akt nominacji na profesora nauk teologicznych. Obecnie jest jednym z najwybitniejszych polskich biblistów, cenionym także w środowisku międzynarodowym.

Lubelska nagroda

Swoje uznanie wobec księdza profesora wyraził także – w imieniu całej lubelskiej społeczności – prezydent Krzysztof Żuk, wręczając Medal Prezydenta Miasta Lublin „w uznaniu za wybitny dorobek naukowy. Wieloletnią pracę dydaktyczną, jak i pełną zaangażowania pracę duszpasterską”, co podkreślał podczas uroczystości w Galerii Malarstwa Polskiego na Zamku Lubelskim.
Ceremonia odbyła się przy okazji promocji II tomu przekładu Biblii Aramejskiej „Targum Neofiti 1. Księga Wyjścia”. Uczestniczyli w niej abp. Stanisław Budzik oraz tak wybitni naukowcy, jak m.in. znakomity biblista, ks. prof. Antoni Tronina (KUL), kierownik Pracowni Literatury Polsko-Żydowskiej, prof. Sławomir Żurek (KUL), historyk literatury, prof. Józef Fert (KUL) czy wreszcie historyk religii i judaista, prof. Krzysztof Pilarczyk (UJ). – Głębia i mądrość tego starożytnego źródła przerasta mnie jako człowieka – przyznał ks. prof. M. S. Wróbel, dziękując wszystkim, którzy przyczynili się do powstania kolejnej części przekładu Biblii na język polski.
II tom Biblii Aramejskiej „Targum Neofiti 1. Księga Wyjścia” ukazał się nakładem Archidiecezjalnego Wydawnictwa Gaudium. Publikację wydano dzięki wsparciu Miasta Lublin w ramach tegorocznych obchodów 700-lecia miasta. Trzy lata wcześniej wydano – również w Gaudium – I tom Biblii Aramejskiej. „Targum Neofiti 1. Księga Rodzaju”, za którą to publikację lubelski naukowiec otrzymał Nagrodę Feniksa w kategorii literackiej.

Biblia Aramejska

Źródłowa dla translatorskiej pracy ks. prof. Mirosława S. Wróbla Biblia Aramejska jest tłumaczeniem Starego Testamentu z języka hebrajskiego na język aramejski. Powstała w Palestynie, gdzie w czasach Chrystusa aramejski był używany w życiu codziennym. Teksty Biblii Aramejskiej zwane są targumami; zawierają – poza właściwym tekstem biblijnym – także obfite wyjaśnienia i komentarze. Z targumów korzystano w synagogach, domach, szkołach; najprawdopodobniej korzystał z nich także Jezus Chrystus, jak również autorzy pism składających się na Nowy Testament.
Polski przekład Biblii Aramejskiej wprowadza więc polskiego czytelnika w świat starożytnych Żydów, umożliwiając tym samym lepsze poznanie sposobu interpretacji Pisma Świętego przez wyznawców judaizmu. Umożliwia pełniejsze studia nad słowem Bożym Starego Testamentu, a w rezultacie stanowi pomoc w pogłębianiu znajomości Nowego Testamentu.
Monika Skarżyńska

News will be here