Każdemu z nas może przydarzyć się sytuacja, w której zachodzi potrzeba skorzystania z usług prawnika. Często wraz z nią pojawia się też spory dylemat – do kogo właściwie się udać? Pomocy prawnej udziela zarówno adwokat, jak i radca prawny, jednak który z nich będzie właściwy w naszym przypadku?
W tym artykule uzyskasz dokładną wiedzę o obu tych zawodach i dowiesz się, do kogo warto zwrócić się o pomoc.
Prawnik prawnikowi nie równy
Adwokatów oraz radców prawnych określa się mianem prawników. Jest to jednak niezbyt precyzyjny (chociaż również właściwy) termin. Słowo prawnik określa bowiem osobę, która ukończyła studia na kierunku prawniczym, jednak nie koniecznie uzyskała tytuł adwokacki lub radcowski. Do tego niezbędne jest odbycie 3-letniej aplikacji.
Zatem absolwent prawa bez tytułu radcy prawnego bądź adwokata może skupić się na doradztwie, czyli udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii lub pism o charakterze sądowym. W niektórych przypadkach może także reprezentować stronę w sądzie, jednak tego typu działanie lepiej powierzyć osobie bardziej doświadczonej.
Czym się różni adwokat od radcy prawnego?
Obecnie rozbieżności pomiędzy tymi zawodami zaufania publicznego zanikły i właściwie podstawową różnicą jest żabot togi na sali sądowej – u radców prawnych koloru niebieskiego, natomiast u adwokatów koloru zielonego.
Ponadto funkcjonują oni w dwóch odrębnych samorządach zawodowych, a zasady wykonywania funkcji radcy prawnego i adwokata regulują osobne przepisy (Ustawa Prawo o adwokaturze oraz Ustawa o Radcach Prawnych).
Ciekawym niuansem jest także rozbieżność w systemie zatrudnienia prawników. Adwokat nie może wykonywać zawodu w stosunku pracy – nawet jeśli jest to kancelaria adwokacka. Złamanie tego przepisu uznawane jest za przestępstwo i może wpłynąć na unieważnienie postępowania, w którym dany adwokat brał udział.
Tymczasem radca prawny posiada przywilej zatrudnienia na podstawie stosunku pracy, jednak wyłącza go to z występowania w charakterze pełnomocnika oskarżonego o przestępstwa cywilne i skarbowe.
Dlaczego adwokat i radca prawny są odmiennymi zawodami?
W większości państw istnieje jedynie zawód adwokata, dlatego radcowie prawni są dosyć niezwykłym przypadkiem. Ich początki sięgają czasów PRL-u, kiedy to rząd ustanowił nowy podmiot mający świadczyć obsługę prawną przedsiębiorstw i jednostek o charakterze gospodarczym.
Początkowo radca prawny zajmował się jedynie sprawami ekonomicznymi, dopiero z czasem jego działalność stopniowo się rozszerzała. Obecnie od 2015 roku może pełnić także funkcję obrońcy w sprawach karnych.
Od niedawna Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi działania mające na celu złączenie tych tożsamych zawodów prawniczych w jedną, tzw. nową adwokaturę.
Kompetencje adwokata i radcy prawnego
Zawód radcy prawnego i adwokata polega na:
- świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na udzielaniu porad i konsultacji prawnych,
- sporządzaniu opinii prawnych,
- opracowywaniu projektów aktów prawnych i pism procesowych,
- reprezentowaniu stron przed sądami i organami administracji państwowej.
Gdzie się udać po pomoc prawną?
Jeśli potrzebujesz jakiejkolwiek porady bądź pomocy z zakresu prawa, odpowiedni będzie zarówno adwokat, jak i radca prawny. Tak naprawdę tytuł ma drugorzędne znaczenie.
Znacznie ważniejsze okaże się doświadczenie danej osoby, a także obszar specjalizacji wybranej przez nas kancelarii prawnej.
W społeczeństwie krąży opinia, że do kancelarii adwokackiej powinno się udawać w sprawach karnych, natomiast do kancelarii radcy prawnego w sprawach gospodarczych. Uwaga – jest to mit, którym nie warto się kierować.
Jak wybrać prawnika?
O ile udzielać porad prawnych może właściwie każdy prawnik, o tyle lepiej dobrze się zastanowić, kogo zatrudnić do reprezentowania nas w postępowaniu sądowym. Przecież od tego wyboru może zależeć nasz sukces bądź niestety porażka.
Zanim podpiszesz umowę z adwokatem lub radcą prawnym, najpierw umów się na spotkanie, podczas którego zweryfikujesz, czy współpraca z tą konkretną osobą ci odpowiada. Jeśli czujesz jakikolwiek dyskomfort, brak profesjonalizmu lub nieścisłości, lepiej od razu wycofaj się z takiego układu.
Pomocne będzie zapoznanie się opiniami na temat danego prawnika oraz sprawdzenie dziedziny prawa, w której najczęściej prowadzi sprawy. Ważne, aby była ona zgodna z naszym przypadkiem – to stanowczo zwiększa szansę na sukces.
Co w przypadku niewłaściwej porady prawnej?
Nawet wśród prawników można trafić na osobę nieuczciwą. Pamiętajmy, że jeśli świadczenie pomocy prawnej przebiega nieprawidłowo, a adwokat czy radca prawny nie wywiązuje się z umowy, to możemy w każdej chwili wypowiedzieć mu pełnomocnictwo, a nasze spostrzeżenia w formie pisemnej przesłać do Okręgowej Rady Adwokackiej. Jeśli w istocie doszło do naruszeń, prawnik zostanie ukarany za nienależyte wykonywanie zawodu.
Warto także uważać na kancelarie o podejrzanie brzmiących nazwach, unikających słów adwokacka i radcowska (Kancelaria doradztwa prawnego, Kancelaria odszkodowawcza czy Kancelaria prawna). Może bowiem okazać się, że osoby w niej działające nie posiadają aplikacji i wpisu na listę radców prawnych czy adwokatów, a jakość udzielania pomocy prawnej jest mierna.
Reasumując, szukając prawnika, przede wszystkim trzeba robić to z rozwagą, nie kierując się tytułem, a doświadczeniem. Nie ma różnicy, czy wybierzesz adwokata, czy radcę prawnego – wybierz kogoś, kto jest godny zaufania!
Materiał zewnętrzny
