Staw kolanowy każdego dnia jest zaangażowany w wykonywanie złożonych ruchów, co może prowadzić do jego przeciążeń. Stany te z kolei mogą stać się przyczyną chorób, takich jak np. zwyrodnienie. Kolana narażone są również na liczne urazy oraz nadwyrężenia. W każdym przypadku potrzebna jest odpowiednia terapia oraz rehabilitacja. Jakie ćwiczenia na kolano wykonywać? Jak wygląda rehabilitacja kolan? Jak zadbać o wzmocnienie kolan?
Jak zbudowany jest staw kolanowy?
Staw kolanowy to tzw. staw zawiasowy, o najbardziej złożonej budowie. Jego główne struktury to1:
- kość udowa,
- kość piszczelowa,
- rzepka.
Wszystkie elementy otoczone są przez tzw. torebkę stawową zbudowaną m.in. z błony maziowej.
Ćwiczenia na kolano – kiedy wykonywać?
Rehabilitacja kolan wskazana jest w przypadku większości urazów pojawiających się w obrębie tego stawu. Do najczęstszych należą2:
- Skręcenia – do skręcenia dochodzi w momencie, gdy dany ruch przekroczy zakres możliwości kolana. Pojawiają się wówczas uszkodzenia w obrębie mięśni oraz ścięgien stawu kolanowego. Skręcenie może być niewielkie, umiarkowane oraz mieć postać ciężką (wówczas jedyną dostępną metodą leczenia jest operacja).2
- Naderwania – naderwanie jest urazem związanym z uszkodzeniem stabilizatorów torebkowo-więzadłowych. Naderwanie powoduje ból oraz ogranicza ruchomość stawu.2
- Zwichnięcia – uraz ten polega na zaburzeniu prawidłowego połączenia między powierzchniami kości stawowych oraz zerwaniu połączeń więzadłowych. Zwichnięcie bardzo często związane jest z koniecznością założenia gipsu, aby ustabilizować staw.2
Urazy stawu kolanowego mogą dzielić się również na1:
- z pełną siłą, skośny wraz z rotacją w kolanie;
- szpotawy – z wewnętrzną rotacją kolana, często występuje u sportowców takich jak piłkarze;
- wyprostny, z rotacją kości piszczelowej.
Istnieją również urazy specyficzne dla danej grupy sportowej, związane np. z narciarstwem1 lub bieganiem3.
Rehabilitacja kolan – co jest najczęstszą przyczyną urazów?
Bolące kolana przyczyny mają różne, dolegliwość ta pojawia się również w przypadku urazów.2 Niektóre urazy w obrębie kolan oraz zabiegi wykonywane na tym stawie wiążą się z koniecznością wprowadzenia odpowiedniej rehabilitacji. 4
Przyczyny urazów stawu kolanowego to1:
- wady i predyspozycje anatomiczne,
- przebyte wcześniej urazy w obrębie stawu kolanowego,
- przeciążenie kolan,
- źle dopasowane obuwie (wpływające np. na układ stopy czy przeciążenie stawu),
- brak odpowiedniej rozgrzewki przed wysiłkiem lub zaniedbanie regeneracji (w przypadku aktywności fizycznej),
- zmiany hormonalne (np. u kobiet w okresie menstruacji).
Urazy kolan bardzo często występują u osób aktywnych fizycznie (zarówno amatorsko, jak i zawodowo), szczególnie w dyscyplinach takich jak piłka nożna czy narciarstwo.1
Ćwiczenia na kolano – co wykonywać?
Ćwiczenia na kolana wykonywane w ramach rehabilitacji mają na celu przede wszystkim przywrócić sprawność stawu. W niektórych przypadkach konieczna jest również operacja.2
Ćwiczenia na kolana po urazie czy ćwiczenia lub ogólna rehabilitacja stawu kolanowego powinna być wcześniej ustalona przez fizjoterapeutę. Daje to pewność wykonywania ćwiczeń w poprawnej technice. Część z wykonywanych ćwiczeń, to tzw. ćwiczenia czynne.3
Jak wzmocnić kolana?
Dobra kondycja stawów jest szczególnie ważna w przypadku osób narażonych na przeciążenia stawów, np. sportowców.1 Jednocześnie aktywność fizyczna jest niezbędna do tego, aby zachować ich prawidłową ruchomość i sprawne funkcjonowanie.5
W stanach zwiększonego przeciążenia, zwłaszcza u osób aktywnych fizycznie, warto wspomóc się dodatkową suplementacją.
Preparaty, takie jak 4Flex sport, pomagają utrzymać dobrą kondycję stawów. 4Flex sport w każdej saszetce zawiera aż 7g opatentowanego kolagenu Fortigel® wraz w połączeniu z L-karnityną.6
Suplement jest w postaci rozpuszczalnej saszetki, co wpływa na wygodę w jego spożyciu. 4Flex Sport polecany jest sportowcom i osobom aktywnym fizycznie.
Bibliografia:
- Achimowicz A., Wybrane modele rehabilitacji po pierwotnej rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego, Praca Dyplomowa, Wyższa Szkoła Mazowiecka w Warszawie, Wydział Nauk Medycznych, 2011.
- Libura M., Urazy stawu kolanowego, Medycyna Praktyczna, 2015, dostęp: 26.01.2022.
- Mirek E., Filip M., Kolano biegacza, 2017, dostęp: 26.01.2022.
- Pasierbiński A., Jarząbek A., Rehabilitacja po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego, Acta Clinica, 2002.
- Kolana lubią ruch, Medycyna Praktyczna, 2022, dostęp: 26.01.2022.
- 4Flex Sport (preparat złożony) – proszek, Medycyna Praktyczna, dostęp: 15.02.2022.
Materiał partnera