Przyjaciel, zaangażowany i odważny kaznodzieja, wybitny teolog wyznaczający nowe ścieżki w dziedzinie teologii moralnej – tak m.in. wspominano ks. prof. Janusza Nagórnego podczas sympozjum zorganizowanego z okazji 10. rocznicy jego śmierci „Świadek Ewangelii Nadziei”
18 października na KUL-u.
Sympozjum, niemal dokładnie w rocznicę śmierci znanego w całej Polsce ks. prof. Janusza Nagórnego (zmarł 17 października 2006) zorganizowały wspólnie Instytut Teologii Moralnej KUL oraz Lubelskie Towarzystwo Naukowe. Ze swadą poprowadził je prof. Andrzej Derdziuk OFMCap. teolog, ale zarazem osoba, która ks. J. Nagórnego bardzo dobrze znała i ceniła.
Między prelekcjami młodych teologów, które złożyły się na program sympozjum , o. A. Dzierdziuk dzielił się uwagami o nietuzinkowej, wyjątkowej osobowości ks. Janusza Nagórnego, która do dziś promieniuje m.in. poprzez napisane przez niego książki, ale także poprzez wciąż żywą pamięć wielu osób, niekoniecznie teologów. W całej Polsce znany był bowiem z telewizji Trwam i anteny Radia Maryja, gdzie wielokrotnie brał udział w wieczornym programie stacji „Rozmowy niedokończone”. W mediach dał się poznać, jako myśliciel potrafiący w jasny, klarowny sposób wyrażać poglądy i przekazywać swą bogatą wiedzę o moralności. Przy czym nie stronił od tematów budzących kontrowersje, jak antykoncepcja, aborcja, eutanazja. Próbował w wypowiedziach radiowych, kazaniach oraz naukowych książkach i publikacjach odpowiadać – z pozycji teologa moralnego – na palące problemy i dylematy moralne, jakie dotykają współczesnych chrześcijan. Wygłaszał serie wykładów dla Polonii w Kanadzie, Australii oraz w Niemczech.
Wśród moralistów
Był do takich wypowiedzi bardzo dobrze merytorycznie przygotowany. Jako trzydziestolatek w 1980 r. doktoryzował się w Lublinie na podstawie rozprawy „Próba ustalenia zasadniczej problematyki moralnej”. Dziewięć lat później habilitował się na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, przedstawiając pracę „Teologiczna interpretacja moralności Nowego Przymierza”. Kilka lat potem został dyrektorem Instytutu Teologii Moralnej KUL. W 1998 r. uzyskał tytuł profesora. Na przestrzeni lat od 1990 do 2004 r. kierował katedrą Teologii Moralnej Szczegółowej, a od jesieni 2004 był kierownikiem Katedry Teologii Moralnej Ogólnej. Poza tym dziesięć lat (1996-2006) był przewodniczący, Sekcji Polskich Teologów Moralistów.
Tu warto wspomnieć, że za swoją działalność na polu naukowym i społecznym został uhonorowany w 2004 r. przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Cztery lata później, pośmiertnie, prezydent Lech Kaczyński odznaczył go Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Pracowite 56 lat
Jak bardzo kwestie moralności we współczesnym świecie były mu bliskie i ważne, świadczy wydana już pośmiertnie książka – wywiad „Polska moralność społeczna”. Na określany tytułem temat z księdzem profesorem J. Nagórnym rozmawiali ks. Robert Nęcek i ks. Piotr Gąsior. O tym, jakie były szczegółowe zainteresowania ks. Nagórnego i w jakich kwestiach zabierał głos, przekonują jego bardzo liczne publikacje, w tym m.in.: „Ekologia. Przesłanie moralne Kościoła”, „Dylematy sumienia w życiu zawodowym chrześcijanina”, „Płciowość ludzka w kontekście miłości. Przesłanie moralne Kościoła”, „Posłannictwo chrześcijan w świecie”, „Teologia moralna u kresu II tysiąclecia”, „Prawo do godnej śmierci a eutanazja” czy
„Odpowiedzialni za przyszłość”.
W licznych z nim wywiadach poruszał tematy szacunku wobec ludzkiego ciała, problematykę klonowania, wyrażał się o relacji między teologią a polityką.
Jak pisze we wspomnieniu o nim A. Derdziuk OFMCap. (strona internetowa Biblioteki Uniwersyteckiej KUL: ”Ks. Janusz Nagórny (1950–2006) sylwetka i wspomnienie”) był świadomy ważności przemian, jakie dokonują się w Polsce i Europie, przy czym – podobnie jak niezwykle ceniony przez niego Jan Paweł II – dostrzegał w tych przemianach rozgrywającą się batalię, którą nazywał sporem o człowieka. Obserwując to, ks. Nagórny stawał po stronie osób, które czuły się zmarginalizowane, wręcz pokrzywdzone przez szybkie przemiany gospodarcze i społeczne.
Do końca swoich dni (zmarł w wieku 56 lat) był aktywny i zaangażowany w pracę naukową mimo cierpienia z powodu postępującej choroby.
Jest autorem trzynastu książek (27 książek redagował) i prawie trzystu artykułów. Do jego największych dokonań należy „Encyklopedia nauczania moralnego Jana Pawła II”.
Monika Skarżyńska
