Szczególnie istotnym elementem współczesnej polityki zdrowotnej jest coraz powszechniejsze zrozumienie czynników pozamedycznych nie tylko w kształtowaniu postaw pro-zdrowotnych społeczeństwa, ale i w finansowaniu konkretnych działań profilaktycznych, przede wszystkim programów zdrowotnych – przekonywali uczestnicy zorganizowanej w Lublinie konferencji w ramach projektu „Zdrowie – Człowiek – Profilaktyka”.
Pneumokoki wciąż groźne
Celem spotkania miało być przede wszystkim pokazanie, jak ważną rolę w pracach nad poprawą stanu zdrowia mieszkańców pełnią jednostki samorządów terytorialnych oraz współpraca pomiędzy nimi. Eksperci mówiąc o priorytetach zdrowotnych, skupili się przede wszystkim na zakażeniach bakteriami pneumokokowymi, które stanowią jedno z największych zagrożeń dla zdrowia i życia nie tylko dzieci, ale także osób po 55. roku życia, powodując m.in. zapalenie płuc, choroby niebezpiecznej szczególnie dla seniorów.
Choroby zakaźne oraz infekcje bakteryjne to nie tylko istotne konsekwencje medyczne, ale również bardzo wysokie koszty społeczne i ekonomiczne, wynikające z leczenia, hospitalizacji, absencji zawodowej, spadku produktywności, rosnącej niepełnosprawności i zgonów. Dlatego coraz więcej samorządów – idąc za rekomendacjami ekspertów medycznych i mając na uwadze zdrowie swoich mieszkańców – decyduje się na wprowadzenie programów polityki zdrowotnej skierowanych do osób dorosłych – tłumaczyli specjaliści, tak lekarze, jak i doświadczeni samorządowcy.
Potrzebne programy dla dorosłych i seniorów
Programy szczepień ochronnych dotyczące dzieci cieszą się uznaniem, a proponowane schematy stosowane są z powodzeniem w praktyce pediatrów i lekarzy rodzinnych. Niestety, o wiele gorzej przedstawia się sytuacja szczepień ochronnych u osób dorosłych. Szczególnej uwagi wymagają osoby w zaawansowanym wieku, z przewlekłymi chorobami układu oddechowego, sercowo-naczyniowego lub w stanie immunosupresji spowodowanej zarówno stosowaną terapią, jak też samą chorobą konkretnego układu czy nowotworem, ponieważ powikłania infekcyjne w tych grupach pacjentów skutkują wysoką śmiertelnością.
– Chciałbym zwrócić tu szczególną uwagę na zakażenia wywołane przez bakterie pneumokokowe, ponieważ są one istotną przyczyną bakteriemii, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenia płuc i opłucnej, zapalenia zatok, uszu, septycznego zapalenia stawów, wsierdzia i osierdzia. Dlatego tak ważne jest, by pamiętać o profilaktyce zakażeń pneumokokowych. W Kielcach na przykład powstał program „Szczepienia dla chorych onkologicznie” obejmujący szczepieniami ochronnymi przeciwko pneumokokom chorujących na nowotwory mieszkańców woj. świętokrzyskiego.
To przedsięwzięcie profilaktyczne ma na celu zmniejszenie zapadalności na chorobę pneumokokową wśród chorych z nowotworami litymi i hematologicznymi, u których powikłania wynikające z zapalności na infekcję, np. zapalenie płuc czy oskrzeli są śmiertelnym zagrożeniem. Właśnie takich innowacyjnych działań potrzebujemy również u nas –tłumaczyły prof. dr hab. n. med. Jacek Roliński z Katedry i Zakładu Immunologii Klinicznej, Uniwersytetu Medycznego w Lublinie oraz poradni i oddziału immunologii Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej.
Z realizowanych w samym Lublinie programów warto wymienić te skierowane właśnie do dzieci i nastolatków: program profilaktyki zakażeń pneumokokowych w zakresie szczepień ochronnych przeciwko pneumokokom dla dzieci w wieku 3 lat oraz program szczepień ochronnych przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) dla 12-letnich dziewczynek. Efektem spotkania była deklaracja wspólnego opracowania rekomendacji ekspertów dla województwa lubelskiego na temat wprowadzenia programów szczepień dedykowanych osobom dorosłym. Eksperci podpowiadali także, gdzie szukać przydatnych narzędzi ułatwiających przygotowanie i wdrożenie programów zdrowotnych.
Jak finansować?
– W obecnej perspektywie finansowej Unii Europejskiej pojawiły się duże możliwości pozyskania budżetu na realizację działań w obszarze zdrowia. Właśnie w ramach tej perspektywy możemy uzyskać finansowanie interwencji niedostępnych w przeszłości. W ramach Regionalnych Programów Zdrowotnych finansowane są m.in działania dot. profilaktyki chorób nowotworowych, płuc czy chorób zakaźnych, w tym kleszczowego zapalenia mózgu (KZM) i zakażeń bakteriami pneumokokowymi.
Przykładem realizacji takiego działania finansowanego ze środków UE jest choćby program profilaktyki chorób odkleszczowych i eliminowanie skutków ich występowania w najbardziej zagrożonych grupach ryzyka województwa podlaskiego. Innym wartym uwagi jest program „Szczepienia dla chorych onkologicznie” obejmujący szczepieniami ochronnymi przeciwko pneumokokom chorujących na nowotwory mieszkańców woj. świętokrzyskiego.
Budżet programu, ocenionego przez Agencję Ochrony Technologii Medycznych i Taryfikacji jako unikatowy w skali Europy, wynosi 1,5 mln złotych, z czego aż 1,3 mln zostanie dofinansowane ze środków Funduszy Unijnych – wyjaśnia Edyta Masłowska-Parafian, ekspert projektu „Zdrowie Człowiek Profilaktyka” ds. Funduszy Unijnych. TAK
