Obserwujemy rosnącą ilość akcji poboru krwi nie tylko w RCKiK, ale także w terenie i duże zainteresowanie tymi wydarzeniami przez ludzi w różnym wieku. Czy każdy może oddać krew?
Dr n. med. Elżbietą Puacz: Tak, jeśli spełnia kilka podstawowych wymogów. Trzeba mieć ukończone 18 lat życia, wagę ciała nie mniejszą niż 50 kg i ogólny dobry stan zdrowia. Dodam, że każda osoba, która zgłasza się, aby oddać krew, jest zawsze kwalifikowana przez lekarza w oparciu o m.in. ocenę wyników przeprowadzonych badań laboratoryjnych, ankietę, jaką wypełnia i rozszerzony wywiad lekarski.
A co z osobami, które mają tatuaż lub przebywały długo za granicą? Czy są jakieś konkretne przeciwskazania, które dyskwalifikują osobę jako dawcę?
Krwi nie mogą oddać osoby, które m.in.: zmagają się z chorobami serca, naczyń krwionośnych, chorobami nowotworowymi i schorzeniami krwi lub chorują na łuszczycę, cukrzycę, gruźlicę. Oczywiście dotyczy to także osób, które są nosicielami wirusa HIV, wirusów zapalenia wątroby, mają AIDS lub są zakażone kiłą. Jeśli chodzi o tatuaż oraz pobyt za granicą w krajach, gdzie występuje malaria, to dyskwalifikacja do oddawania krwi jest tylko czasowa. W przypadku tatuażu zakaz obowiązuje przez 6 miesięcy, a jeśli chodzi o pobyt za granicą, to wszystko zależy od państwa, w jakim dana osoba przebywała. Zachęcam do odwiedzenia naszej strony internetowej, na której znajdują się szczegółowe zasady kwalifikowania dawców. Warto się z nimi zapoznać, zanim udamy się do punktu oddawania krwi.
Jeśli już spełniamy podstawowe warunki, aby zostać dawcą, to czy w dniu oddawania krwi powinniśmy się jakoś specjalnie przygotować?
Aby oddawanie krwi odbyło się prawidłowo i bez żadnych utrudnień, osoba, która zgłosi się do nas, powinna być wypoczęta i wyspana. Dwie doby wcześniej nie powinna też spożywać alkoholu. Dzień przed wizytą w RCKiK trzeba pamiętać, aby wypić około 2 litry płynów – może to być woda, herbata lub sok. Ważne też, aby rano zjeść lekki posiłek, unikając produktów tłustych, smażonych, np. boczku, majonezu, śmietany itp. W kwestii formalnej powinniśmy zadbać o to, aby mieć ze sobą dokument tożsamości ze zdjęciem – może to być dowód osobisty, paszport lub prawo jazdy – i numer PESEL.
Ile jednorazowo krwi jest pobierane? Spotkałem się ze stwierdzeniem, że jeśli ktoś oddaje krew regularnie, powinien robić to już systematycznie ze względów zdrowotnych. Czy to prawda?
Jednorazowo pobierane jest 450 ml krwi pełnej. Jeżeli podczas oddawania dawca źle się poczuje, to zabieg oczywiście jest kończony wcześniej. Aby krew trafiła do transfuzji, powinno być jej przynajmniej 405 ml. Nie ma konieczności regularnego oddawania krwi ze względów zdrowotnych, jednakże ze względu na potrzeby i bezpieczeństwo biorców systematyczność jest bardzo wskazana i do tego zachęcamy. Dla nas to zaledwie chwila, a dzięki temu możemy komuś uratować życie.
Co dzieje się z krwią, którą oddają ludzie?
Pobrana krew pełna rozdzielana jest na składniki: koncentrat krwinek czerwonych, koncentrat krwinek płytkowych i osocze, które jest świeżo mrożone. Jeżeli osocze świeżo mrożone nie trafi do użytku klinicznego, czyli do transfuzji, może zostać użyte jako surowiec do fabrycznego frakcjonowania – do produkcji czynników krzepnięcia, immunoglobulin, albuminy.
Czy któraś grupa krwi jest najbardziej wartościowa?
Wszystkie grupy krwi są potrzebne dla różnych biorców, jednakże w przypadkach uzasadnionego wskazania do pilnej transfuzji, gdy nieznana jest grupa krwi biorcy lub gdy brakuje krwi zgodnej grupowo z biorcą, wtedy sięgamy po krew (KKCz) grupy O RhD minus. Osoby, które mają te grupę krwi, to tzw. „dawcy uniwersalni”, którzy ratują nas w sytuacjach awaryjnych, często krytycznych.
Co by Pani mogła powiedzieć wszystkim, którzy jeszcze wahają się, czy oddać swoją krew?
Gorąco zachęcam do tego, aby odważyć się i zostać dawcą. Krwi nie da się wyprodukować, dlatego musimy dzielić się z innymi tym cennym darem, który ratuje życie. Nigdy nie wiemy, czy sami nie znajdziemy się w takiej sytuacji, że będziemy potrzebowali wsparcia od innych. Oddając krew, czujemy wielką radość niesienia pomocy drugiemu człowiekowi. Warto dodać też, że nasze państwo wprowadziło prawo, dzięki któremu, gdy oddajemy krew, dostajemy zwolnienie z pracy, które jest płatne 100%.
Dzięki temu nie narażamy się na niedogodności z tytułu nieobecności w miejscu pracy. Oddaną krew możemy również odliczyć od dochodu w swoim rocznym zeznaniu podatkowym. Jest to traktowane jako darowizna na cele krwiodawstwa. Mam nadzieję, że liczba dawców z naszego województwa będzie rosła z roku na rok, a idea honorowego oddawania krwi stanie się nowym popularnym trendem, popularyzowanym przez media i osoby zaangażowane społecznie.
