Święto teatru mimo wszystko

Przed tygodniem, 27 marca, obchodziliśmy 60. Międzynarodowy Dzień Teatru. To święto, pomimo iście dramatycznej sytuacji pandemicznej, było celebrowane w ponad stu państwach na świecie. W Lublinie, jak co roku, zasłużonych artystów scenicznych uhonorował prezydent Krzysztof Żuk.


Co roku sekretariat Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (ITI) zamawia, u któregoś z wybitnych ludzi teatru, okazjonalne orędzie. Pierwsze w 1962 roku przygotował pisarz Jean Cocteau, a poprzednie, w 2020 roku, dramatopisarz z Pakistanu Shahid Nadeem. Tym razem autorką międzynarodowego orędzia była brytyjska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna Helen Mirren.

– To jest wyjątkowo trudny czas dla żywego teatru i wielu artystów, technicznych, teatralnych rzemieślników i rzemieślniczek. Ich wspólna profesja z założenia utkana jest z delikatnej tkanki” – pisze Helen Mirren. – Być może właśnie ta, od dawna utrwalona kruchość pozwala im teraz przetrwać tę pandemię przytomnie i z odwagą.

Nasza wyobraźnia przestawiła się w tych nowych okolicznościach na twórcze, dające śmiech i poruszenie nowe sposoby komunikacji, w dużej mierze dzięki możliwościom Internetu – podkreśla autorka orędzia. I przypomina, że „od zawsze ludzie opowiadają sobie historie”, że piękna kultura teatru przetrwa tak długo, jak długo ludzie przetrwają na Ziemi.

Teatr niezależny od zarazy

– Silna potrzeba tworzenia u autorów, scenografów, tancerzy, śpiewaków, aktorów, muzyków, reżyserów nigdy nie zostanie zaduszona, a w bardzo niedługiej przyszłości zakwitnie od nowa z nową energią i nowym pojęciem naszego wspólnego świata – zapewnia aktorka. – Nie mogę się doczekać – kończy swoje orędzie Helen Mirren.

Jest zdobywczynią wielu nagród w tym Oskara w 2007 r. za rolę w „Królowej”, czterech nagród BAFTA, trzech Złotych Globów, czterech wyróżnień Emmy, dwóch nagród dla najlepszej aktorki na Festiwalu Filmowym w Cannes oraz Nagrody dla najlepszej aktorki Festiwalu Filmowego w Wenecji.

W teatrze debiutowała w 1963 r. jako Kleopatra w National Youth Theatre. Pracowała m.in. z Royal Shakespeare Company, Centre International de Recherche Théâtrale, z the Fringe. Występowała na West End, a także z National Theatre na Broadway’u, gdzie zagrała szczególnie pamiętane role w „Miesiącu na wsi” i „Tańcu śmierci”. W 2003 r. została odznaczona Orderem Imperium Brytyjskiego.

Ludzie lubelskiej sceny wyróżnieni

Z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru, jak co roku, twórców, artystów i osoby związane z działalnością teatralną w naszym mieście, uhonorował prezydent Krzysztof Żuk. Tym razem, ze względów epidemicznych, odbyło się jednak bez uroczystej gali.

– Miniony rok był ze względów epidemicznych trudny dla środowisk teatralnych, działania wielu instytucji zostały przerwane. W szczególnie trudnej sytuacji znaleźli się artyści, odcięci od teatru, sceny i widzów. Mimo to, twórcy starali się dostosować ofertę do obowiązujących obostrzeń i zapewnić swojej publiczności ciekawą ofertę. Z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru, twórcom i miłośnikom teatru, aktorom, pracownikom instytucji kultury oraz wszystkim, którym bliskie są formy teatralne życzę, byśmy jak najszybciej mogli spotkać się i podziwiać wspaniałe spektakle na deskach sceny – mówi Krzysztof Żuk, prezydent Lublina. – Teatr w Internecie nie zastąpi żywego kontaktu i realnej atmosfery obcowania ze sztuką. Wierzę jednak głęboko, że teatr przetrwa, dzięki niezwykłej pasji i determinacji swoich twórców oraz wielkiej miłości widzów.

W tym roku okolicznościowe nagrody prezydenta otrzymali:

Anna Dąbrowska – jedna z wiodących aktorek Ośrodka Praktyk Teatralnych „Gardzienice”. Od 16 lat jest koordynatorką programu edukacji teatralnej dla młodzieży licealnej i studentów z całej Polski. Współpracuje z organizacjami pozarządowymi w projektach z zakresu teatru ruchu i doradza młodym formacjom teatralnym;

Przemysław Gąsiorowicz – aktor Teatru im. J. Osterwy o niezwykłym talencie komediowym. Od ponad 13 lat rozbawia lubelską publiczność. Twórca pełnowymiarowych i niezapomnianych kreacji, reżyser przedstawień impresaryjnych;

Jolanta Grabowska – pedagog i menedżer kultury, od 24 lat współpracująca z Teatrem Ludzi Niepełnosprawnych. Prowadzi zajęcia ruchowe i taneczne. Uczestniczyła w produkcji większości spektakli Fundacji Teatroterapia Lubelska. Od 1997 roku współpracuje z Młodzieżowym Domem Kultury w Lubartowie integrując środowisko dzieci i młodzieży;

Anna Hawryluk – pracownica Teatru Starego, która odpowiada za koordynację i realizację wielu projektów, w tym programu dziecięcego i projektu „Bitwa o kulturę/literaturę”. Były to wydarzenia z udziałem m.in.: Cezarego Łazarewicza, Doroty Masłowskiej, Juliusza Machulskiego, Zbigniewa Mikołejko, Zygmunta Miłoszewskiego, Michała Nogasia, Zyty Rudzkiej.

Dagmara Misztal – propaguje działalność Teatru Starego, zajmuje się kampaniami promocyjnymi, teatralnymi wydawnictwami i kontaktem z widzami. Zrealizowała m.in. kampanie premierowych spektakli „Marleni”, „Kimberly Akimbo”, Festiwalowi Danuty Szaflarskiej „Śleboda/Danutka” i wydarzeniom specjalnym, takim jak polska prapremiera spektaklu „La Edad de Oro” Israela Galvana;

Mateusz Nowak – aktor, animator kultury, organizator wielu wydarzeń teatralnych od 10 lat. Aktywnie działa na rzecz włączenia Lublina w międzynarodowy ruch festiwalowy teatrów monodramatycznych. Jego dorobek artystyczny obejmuje liczne sukcesy aktorskie oraz upowszechnianie sztuki żywego słowa;

Zenon Poniatowski – wieloletni kierownik techniczny i administracyjny koordynujący zespół techniczny Teatru Muzycznego w Lublinie. Przez 33 lat pracy zapewnia sprawne funkcjonowanie instytucji i jej rozwój dzięki fachowej wiedzy, zaangażowaniu w pracę i wielkiej życzliwości;

Natalia Sacharczuk – aktorka pracująca w Teatrze im. H. Ch. Andersena w Lublinie. Stworzone przez nią kreacje w niedługim czasie podbiły serca lubelskich widzów. Jest zaangażowana w tworzenie spektaklu na każdym etapie, o czym świadczą m.in. role Horacja w spektaklu „HTML/Hamlet”, Małpy w „Księdze dżungli” oraz główna rola w spektaklu „Arabela”;

Daniel Salman – aktor Teatru im. J. Osterwy w Lublinie od 10 lat. Za kreację aktorską w spektaklu Pinokio w roli tytułowej otrzymał nagrodę oddziału ZASP w Lublinie – Złota Maska 2019;

Cezary Sielicki – kierownik pracowni plastycznej Teatru im. H. Ch. Andersena, artysta. Jest utalentowanym twórcą pacynek, kukiełek, marionetek, kostiumów, scenografii. Autor instalacji na Noc Kultury w 2018 i 2019 r, pełen pasji i zaangażowania w tworzenie zachwycających spektakli;

Patrycjusz Sokołowski – solista śpiewak w Teatrze Muzycznym w Lublinie. Występuje tu od 2005 roku. Gościnnie współpracuje ze scenami operowymi w Warszawie i Bydgoszczy. Od początku pandemii nagrał cykl koncertów i mini-wykładów z dziedziny muzyki klasycznej dla młodzieży;

Ilona Zgiet – aktorka Teatru im. H. Ch. Andersena w Lublinie. Współpracuje z Radiem Lublin, Centrum Kultury w Lublinie i Ośrodkiem Praktyk Teatralnych „Gardzienice”. Laureatka nagrody Kobieta Lubelszczyzny 2014 w kategorii działania społeczne;

Scena InVitro z Centrum Kultury w Lublinie – zespół Sceny InVitro pod kierownictwem Łukasza Witt-Michałowskiego od 2007 roku tworzy alternatywne, nowatorskie propozycje o trwałym charakterze repertuarowym. Do współpracy zaprasza reżyserów, dramaturgów i aktorów, którzy mierzą się z nieprezentowanymi wcześniej w Polsce tekstami;

Teatr ITP i jego twórca ks. dr Mariusz Lach – od 20 lat inspirujący młodzież swą sztuką. Zespół Teatru ITP zrealizował 20 premierowych spektakli i widowisk. Teatr trzykrotnie zdobywał nagrody i wyróżnienia podczas Przeglądu Teatrów Studenckich w Warszawie. Występował w większości polskich miast, a także w Berlinie i Oslo. Działalnością objął 300 studentów.

Medalami Prezydenta Miasta Lublin z tej okazji zostali uhonorowani: Barbara Gerchant – wieloletnia księgowa w Teatrze im. J. Osterwy w Lublinie; Anna Krzemińska-Patroń – zastępczyni koncertmistrza grupy I skrzypiec w Teatrze Muzycznym w Lublinie; Leszek Krzyżanowski – akustyk w Teatrze im. J. Osterwy w Lublinie; Beata Pysz – skrzypaczka (grupa I skrzypiec) w Teatrze Muzycznym w Lublinie; Łukasz Sidoruk – dyrygent w Teatrze Muzycznym w Lublinie; Bożena Siuda – główna księgowa Teatru Starego w Lublinie.

Ponadto, prezydent miasta wyróżnił okolicznościowym dyplomem muzyków z Teatru Muzycznego w Lublinie. Otrzymali je: Stanisław Błach – kontrabasista i gitarzysta; Dorota Szostak-Gąska – solistka śpiewaczka; Adrian Wilga – puzonista; Maria Ziarkowska – wiolonczelistka.

Marek Rybołowicz

Międzynarodowy Dzień Teatru ustanowiono w czerwcu 1961 r., na pamiątkę otwarcia Teatru Narodów w Paryżu, które miało miejsce 27 marca 1957.

Zaproponował je Arvi Kivimaa, prezydent Fińskiego Ośrodka Międzynarodowego Instytutu Teatralnego podczas IX światowego kongresu Międzynarodowego Instytutu Teatralnego w Helsinkach. Odtąd Dzień Teatru jest koordynowany i obchodzony przez ponad sto narodowych ośrodków ITI na całym świecie. Sam Międzynarodowy Instytut Teatralny został założony w 1948 r. w Pradze przez osiem państw, w tym Polskę.

Obecnie działa pod auspicjami UNESCO, a jego sekretariat mieści się w Paryżu.

News will be here