15 sierpnia Kościół obchodził święto Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Na Wschodzie Wniebowzięcie nazywane jest do dzisiaj „Zaśnięciem Matki Bożej”. Nowy Testament nie wspomina o ostatnich dniach życia ziemskiego, o śmierci i Wniebowzięciu Maryi.
I chociaż ten dogmat zostało ogłoszone w Kościele katolickim dopiero 1 listopada 1950 roku przez papieża Piusa XII, to chrześcijanie obchodzili to święto już od V wieku. Kościół uznał, że prawdą objawioną przez Boga jest to, że Maryja, kiedy zakończyło się jej życie na ziemi, została wzięta z ciałem i duszą do Nieba.
Maryjna trzydziestka
W Polsce święto Wniebowzięcia znane jest także, jako uroczystość Matki Boskiej Zielnej lub Matki Boskiej Korzennej i wiąże się także z historycznym Cudem nad Wisłą z czasów wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. Z Wniebowzięciem łączą się liczne zwyczaje ludowe. W południowych Niemczech, podobnie jak w Polsce, święci się w tym dniu zioła i kwiaty. Wierni przynoszą do kościoła barwne bukiety. Podczas obrzędu poświęcenia śpiewane są pieśni wychwalające Maryję jako „lilię dolin” i „kwiat pól”. Bukiety poświęconych roślin wierni przynoszą do domu i zasuszają. Mają one chronić dom przed chorobami i niebezpieczeństwem. Pielęgnowany jest też zwyczaj tzw. trzydziestki maryjnej, rozpoczynającej się 15 sierpnia. Od tego dnia przez 30 dni w kościołach, głównie poświęconych Maryi, wierni uczestniczą w nabożeństwach i procesjach ku czci Matki Bożej. W ciągu tych 30 dni przypadają także święta: NMP Królowej – 22 sierpnia, NMP Częstochowskiej – 26 sierpnia, święto Narodzenia NMP – 8 września, Najświętszego Imienia NMP – 12 września i NMP Bolesnej – 15 września.
Unoszona przez aniołów
Uroczystość Wniebowzięcia ma swoje początki w Kościele wschodnim, który wprowadził ją w 431 roku. Tradycja przedstawia ciało Matki Bożej unoszone przez aniołów w promienistym świetle, do nieba. W taki sposób ukazuje Wniebowzięcie większość dzieł sztuki. W Niemczech tematyka ta pojawia się przede wszystkim na barokowych freskach kościołów Bawarii. Często na sklepieniach można zobaczyć freski ukazujące Maryję otoczoną aniołami i unoszącą się na obłoku. „Wniebowzięcie Maryi” Petera Paula Rubensa z 1626 roku znajduje się w Galerii Sztuki w Waszyngtonie. Hiszpański malarz okresu baroku, Bartolome Esteban Murillo, poświęcił temu tematowi w 1675 roku dzieło, którego oryginał znajduje się obecnie w petersburskim Ermitażu. Do najpiękniejszych obrazów o tej tematyce zalicza się „Assunta” („Wniebowzięta”) Tycjana w kościele Santa Maria Gloriosa (Matki Bożej Chwalebnej) w Wenecji. Ten wielki obraz w głównym ołtarzu namalowany w latach 1516-18, należy do mistrzowskich dzieł wielkiego malarza, w późniejszym okresie również wziętego portrecisty papieskiego.
Apostołowie zobaczyli jedynie lilie
Wniebowzięcie Maryi to główny temat około 20 starożytnych apokryfów, znanych pod ogólnym tytułem Transitus Mariae. Czytamy w nich między innymi o tym, że w dzień odejścia Maryi zjechali się do Jerozolimy z odległych krańców ziemi apostołowie, aby pochować Jej ciało u podnóża Góry Oliwnej. Święty Tomasz, którego nie było przy śmierci Maryi, poprosił o otworzenie Jej grobu. Gdy odsunięto kamień, okazało się, że grobowiec jest pusty i leżą w nim tylko pachnące lilie i wianki z kwiatów. Jakimś echem tej opowieści jest właśnie święcenie w dzień Wniebowzięcia kwiatów i ziół, a nawet w przeszłości całych snopów zboża, ziół i nadzianych na patyk owoców. Dogmatowi o Wniebowzięciu przeciwstawiają się protestanci, podając jako argument brak jakiejkolwiek wzmianki na ten temat w Piśmie Świętym. W 1960 roku komuniści zawiesili obchodzenie święta Wniebowzięcia NMP. Przywrócono je dopiero po 1989 roku.
Elżbieta Kasprzycka
