Izbica kontynuuje prezentację ciekawych miejsc na terenie gminy. Dziś kilka słów o Pałacu w Stryjowie, Kirkucie w Izbicy, czy pomniku pamięci ofiar pogromu w Orłowie Drewnianym.
– Pałac w Stryjowie zbudowany został przez państwa Smorczewskich – czytamy na stronie gminy Izbica. Uległ jednak zniszczeniu w czasie I wojny światowej, później został odbudowany i odrestaurowany. – Od 1945 roku istniała tu szkoła. Tereny wchodzące w skład majątku to: kordegarda, gorzelnia, młyn, stajnia i inne folwarczne zabudowania, a także stawy hodowlane, z których, co ciekawe, każdy miał swoją nazwę, np. ogrodowy – dowiadujemy się. Powierzchnia stawów liczyła 65 ha.
Ponadto w niewielkim oddaleniu od pałacu znajduje się wzniesiona po I wojnie światowej kaplica cmentarna, w której miał być pochowany hrabia Feliks Smorczewski wraz z żoną. Obecnie pałac jest w rękach prywatnych i niewiele pozostało mu z lat świetności. Najlepiej zachowany architektoniczny fragment kompleksu to cmentarna kaplica.
Innym ciekawym miejscem w gminie Izbica jest cmentarz żydowski położony na wzgórzu u zbiegu ulic Fabrycznej i Lubelskiej w Izbicy. Podczas II wojny światowej został niemal całkowicie zniszczony przez Niemców, a zabytkowe macewy wykorzystane były do prac budowlanych – na przykład przy budowie aresztu w Izbicy.
Cmentarz był miejscem egzekucji przeprowadzonych przez Niemców na Żydach z izbickiego getta. Szacuje się, że pochowanych jest tu około 4 tys. ofiar Holocaustu. – W ostatnich latach odłamki macew użytych do budowy aresztu gestapo, zostały wyjęte i obłożono nimi ściany odbudowanego ohelu cadyka Leinera i jego bliskich. Na cmentarzu jest kilka zbiorowych mogił, a pojedyncze nagrobki przetrwały do dziś.
Będąc w gminie Izbica warto też pojechać do Orłowa Drewnianego, by zobaczyć pomnik wymordowanych w 1942 r. mieszkańców wsi. Dokładnie 28 lutego tamtego roku Niemcy dokonali pacyfikacji wsi oraz licznych rozstrzeliwań w Orłowie Drewnianym. Niemieccy żandarmi otoczyli wieś, a wszystkich mieszkańców spędzili na skrzyżowanie dróg. – Mężczyzn ustawiono w szeregu i oznajmiono, że za udzielenie pomocy partyzantom oraz za sabotaż dokonany na szkodę Niemiec muszą zostać ukarani.
Rozstrzelano wtedy 22 osoby, 14 mężczyzn z Orłowa oraz 8 Żydów. 20 maja wieś została otoczona po raz drugi. 8 mężczyzn rozstrzelano, a 27 związano i zapędzono do Kryniczek, gdzie miała miejsce podobna tragedia. Ku pamięci poległych mieszkańcy Orłowa Drewnianego i Orłowa Murowanego ufundowali pomnik, który odsłonięty został 5 września 1965 roku – czytamy.
(i, fot. Gmina Izbica)
