Przy okazji IV Ogólnopolskiego Kongresu Politologii, odbywającego się na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, zaprezentowano także wyjątkową publikację: „Polska. Eseje o stuleciu”. Wśród badaczy uczestniczących w Kongresie znaleźli się twórcy książki, m.in. prof. Andrzej Friszke, prof. Andrzej Paczkowski i prof. Stanisław Michałowski.
Inspiracją do powstania książki jest setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości. Pracami nad publikacją kierowała Rada Programowa pod przewodnictwem prof. Michała Kleibera, wieloletniego prezesa PAN. Autorami esejów są polscy uczeni związani z największymi ośrodkami naukowymi w kraju, m.in. Marek Belka, Adam D. Rotfeld, Andrzej Chwalba, Andrzej Friszke, Jan Miodek, Krystyna Skarżyńska, Janusz H. Skalski, Witold M. Orłowski, Ryszard Bugaj.
„Polska. Eseje o stuleciu” składa się z pięciu rozdziałów poświęconych: polskiej historii i państwu, gospodarce, społeczeństwu, nauce i kulturze. Słowem wstępnym publikację opatrzył prof. Michał Kleiber, zaś autorami esejów są polscy uczeni związani z największymi ośrodkami naukowymi w kraju. Badacze podejmują rozważania na temat kształtowania się i rozwoju najważniejszych dziedzin życia narodu polskiego: skomplikowanej i trudnej historii Polski, jej suwerenności oraz transformacji dziejowej (przemian polityczno-gospodarczych), relacji społecznych, religii, oświaty i zdrowia. Nie brakuje także odniesień do literatury i kultury, w tym nawiązania do: muzyki, filmu, sztuk pięknych i architektury. W książce zostały również omówione kwestie rozwoju nauk technicznych i przyrodniczo-medycznych.
Jednym z autorów jest prof. Stanisław Michałowski, rektor UMCS. – Eseje wydano zarówno w języku polskim, jak i angielskim, więc mogą znakomicie promować Polskę na arenie międzynarodowej – powiedział prof. Michałowski, który w publikacji podjął się rozważań nad „Rolą samorządu terytorialnego w strukturach państwa”. Z kolei prof. Andrzej Paczkowski, historyk i naukowiec z Polskiej Akademii Nauk, opowiedział o okolicznościach powstania jego eseju pt. „Od I do II wojny światowej”. – Najpoważniejszy problem z moim tekstem był taki, że trzeba było go nieustannie skracać, ponieważ były sztywne normy objętościowe, a pióro się rozpędza – mówił profesor.
– Skrótowa forma eseju wymusza autodyscyplinę w myśleniu o tym, co jest najważniejsze. Jest to zabieg ciekawy, ponieważ skłania do podsumowania, które trzeba wydobyć – dodał prof. Andrzej Friszke, kierownik Zakładu Najnowszej Historii Politycznej PAN. Profesor poświęcił swoje teksty II wojnie światowej oraz okresowi „Od PKWN-u do upadku komunizmu”.
Oprócz zbioru esejów dodatkowo opublikowano także bogato ilustrowany album pod nazwą „Polska 100 lat”. Za jakość edytorską odpowiada wydawnictwo BOSZ, zaś autorem projektu graficznego jest znany i ceniony plakacista oraz grafik, prof. Władysław Pluta. MG
