Na Wieniawie przeprowadzono badania racjonalnego wykorzystywania ciepła. Wyniki są zaskakujące. Dysponujemy świetną infrastrukturą i dobrej jakości domowymi urządzeniami grzewczymi, ale nawyki korzystania z ciepła mamy niewłaściwe, a co gorsze, obserwujemy je w znacznej mierze u ludzi młodych.
Takie są bardzo ogólne wnioski z badań przeprowadzonych wśród mieszkańców lubelskiej dzielnicy Wieniawa w styczniu br., ale dotyczą one wielu mieszkańców naszego miasta. A więc korzystamy głównie z ciepła systemowego, budynki są w większości ocieplone i posiadają nowoczesną stolarkę okienną, a 9 na 10 gospodarstw domowych posiada grzejniki wyposażone w zawory termostatyczne. Temperatura w mieszkaniach waha się w granicach 22 st. Celsjusza. Ale, jak wspominaliśmy, wiele do życzenia pozostawiają jednak zwyczaje mieszkańców.
Tylko 30 proc. poprawnie wietrzy swoje mieszkania, jeszcze mniej, bo jedna czwarta, zawsze zakręca przy tym zawory przy grzejnikach. Mieszkańcy znają różne sposoby na oszczędzanie ciepła, ale większość nie stosuje ich w codziennym życiu. Największą beztroską w korzystaniu z ciepła charakteryzują się osoby młode i najemcy. Za nowoczesną infrastrukturą powinna podążać również edukacja mieszkańców, bo dzięki dobrym nawykom można się cieszyć komfortem w swoim domu, zużywając znacznie mniej ciepła.
Celem przeprowadzonych badań było rozpoznanie sytuacji w zakresie zwyczajów mieszkańców Lublina dotyczących racjonalnego korzystania z energii i określenie kierunków, w jakich powinny być prowadzone dalsze działania edukacyjne.
Zwyczaje związane z ogrzewaniem mieszkania
Najpopularniejszą i najczęściej wymienianą metodą ogrzewania mieszkań jest zdecydowanie ciepło systemowe płynące z miejskiej sieci ciepłowniczej (90 proc.). Posiadaczami indywidualnych pieców węglowych są głównie osoby starsze (75+). Takie osoby mieszkają w domach jednorodzinnych bez nowoczesnych instalacji grzewczych.
Niemal wszyscy mieszkańcy dzielnicy Wieniawa (90 proc.) potwierdzają, że mieszkają w ocieplonym budynku oraz posiadają nowoczesne okna z izolacją termiczną (94 proc.). 9 na 10 respondentów posiada zawory termostatyczne w swoich mieszkaniach, lecz posiada i aktywnie z nich korzysta w sezonie grzewczym jedynie… połowa pytanych.
Temperaturą najczęściej utrzymywaną w mieszkaniach respondentów w sezonie grzewczym są 22°C (32 proc.). Osoby, w mieszkaniach, w których temperatura powietrza jest niższa niż 22 stopnie i wyższa niż 22 stopnie, stanowią odpowiednio po 27 proc. odpowiadających. Znikomy odsetek mieszkańców deklaruje temperaturę wewnętrzną niższą niż 20 st. i wyższą niż 24°C
Trzy czwarte badanych wietrzy mieszkanie kilka razy w tygodniu albo częściej. Tylko 30 proc. mieszkańców robi to poprawnie, otwierając szeroko okno na kilka minut, następnie zamykając je. 62 proc. mieszkańców uchyla okno, gdy tylko w domu zrobi się za gorąco, a 7 proc. deklaruje, że ma w domu stale uchylone lub rozszczelnione okna. Zwyczaj zakręcania grzejników podczas wietrzenia mieszkania ma niecała jedna czwarta badanych. 25 proc. mieszkańców twierdzi że czasem tak robią, natomiast 51 proc. mieszkańców w ogóle nie ma tego zwyczaju. Większość mieszkańców wie również, że nie należy zasłaniać grzejników meblami czy grubymi zasłonami. 72 proc. twierdzi, że wszystkie kaloryfery w mieszkaniu są odsłonięte, w 27 proc. mieszkań zasłonięty jest tylko jeden lub dwa grzejniki.
Bagatelizowanie kwestii oszczędzania energii w codziennym życiu charakteryzuje przede wszystkim osoby młode (18 – 29 lat).
Metody oszczędzania energii
Mieszkańcy dzielnicy Wieniawa pod pojęciem oszczędzania energii rozumieją przede wszystkim oszczędzanie prądu. 82 proc. osób deklaruje, że oszczędza prąd oraz stara się obniżyć koszty ogrzewania. Najbardziej oszczędzającymi osobami są te powyżej 75. roku życia – aż 90 proc. z nich stara się obniżyć koszty ogrzewanie oraz zużycia prądu. Właściciele mieszkań w większej mierze starają się oszczędzać energię niż najemnicy. Aż 14 proc. deklaruje że nie oszczędza energii w swoim mieszkaniu. 1/3 młodych osób w wieku 18 i 29 lat raczej nie lub zdecydowanie nie oszczędza energii w swoim mieszkaniu.
Metody oszczędzania ciepła są w większości przypadków znana badanym osobom, ale duży procent respondentów, mimo ich znajomości, nie stosuje ich w codziennym życiu. Najpopularniejszą metodą oszczędzania ciepła wśród odpowiedzi wspomaganych jest dbanie o odsłonięte grzejniki i korzystanie z energii słonecznej – odsłanianie okien przez które wpada słońce – około 80 proc. badanych deklaruje stosowanie tych metod. Najmniej popularną formą oszczędzania jest wykorzystywanie aplikacji w telefonie do sterowania grzejnikami niezależnie od wieku czy statutu majątkowego .
Sezon grzewczy
Mieszkańcy Wieniawy korzystający z ciepła systemowego są przekonani, że o rozpoczęciu ogrzewania w mieszkaniach najczęściej decyduje lokalny dystrybutor ciepła – Lubelskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej (36 proc.) lub decydują o tym sztywne względy pogodowe – temperatura na zewnątrz utrzymuje się poniżej 12 st. C przez trzy kolejne dni (16 proc. badanych). Osobami, które w ogóle nie wiedza, kto podejmuje decyzję o włączeniu ogrzewania, są bardzo często osoby młode (18 – 29 lat). Tylko 19 proc. mieszkańców wie, że za tą decyzję odpowiada ich administrator.
Prawie wszyscy badani czekają, aż ogrzewanie zostanie włączone, nie kontaktując się wcześniej w tej sprawie z zarządcą czy LPEC.
Badania „Zwyczaje korzystania z ciepła i prądu” zostały przeprowadzone w styczniu 2019 roku na lubelskiej Wieniawie, przez firmę ARC Rynek i Opinia Sp. z o. o. z Warszawy na zlecenie Urzędu Miasta Lublin przy współpracy z Lubelskim Przedsiębiorstwem Energetyki Cieplnej S.A. w ramach wspólnego projektu „AREA 21 – Inteligentne Miasta Regionu Morza Bałtyckiego w XXI wieku” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Interreg Region Morza Bałtyckiego.
Badanie wykonane metodą CAPI przeprowadzone zostało przy pomocy wywiadów w domach użytkowników z osobami, które wyraziły na to zgodę. Próbę przeprowadzona na mieszkańcach dzielnicy Wieniawa w Lublinie, N= 410. W badaniu ujęto osoby, które spełniały 3 warunki: zamieszkują wskazany obszar i kwalifikują się do badania zgodnie z kwotami; mieszkają lub wynajmują dany lokal (cały lub pokój), nikt inny w danym lokalu nie brał udziału w tym badaniu. Badanie przeprowadzono w styczniu 2019 roku
