Męczennicy chrześcijaństwa

29 czerwca Kościół obchodził uroczystość świętych apostołów Piotra i Pawła. Święto jest obchodzone od 258 roku. Podkreśla ono, że obaj apostołowie byli współzałożycielami gminy chrześcijańskiej w Rzymie i że obaj w tym mieście oddali dla Chrystusa swoje życie.


Św. Piotr, właściwie Szymon – rybak z Galilei, był bratem św. Andrzeja apostoła, który przyprowadził Szymona do Pana Jezusa niedługo po chrzcie w rzece Jordan.

Ukrzyżowany głową w dół

Jest dość prawdopodobne, że obaj bracia byli uczniami św. Jana Chrzciciela. Jezus, który nadał Szymonowi imię Piotr – Opoka – wyróżniał go wśród apostołów i powierzył mu docelowo swoją „owczarnię”. Uratował go też, gdy ten tonął w Jeziorze Galilejskim.

Piotr, jako pierwszy z apostołów, przemówił do tłumów w dzień Zesłania Ducha Świętego. Uzdrawiał, nawracał, założył pierwszą gminę chrześcijańską w Jerozolimie, ale stał się też pierwszym obiektem nienawiści i prześladowań. Został ukrzyżowany ok. 64 roku, według Orygenesa głową w dół, ponieważ czuł się niegodny umierać, jak Chrystus. Cesarz Konstantyn Wielki wystawił ku jego czci nad jego grobem bazylikę. W czasie prac archeologicznych, przeprowadzonych w podziemiach bazyliki św. Piotra w latach 1940-1949, znaleziono pod głównym ołtarzem grób św. Piotra. Chrystus obdarzył swego następcę darem niezwykłych cudów – nawet jego cień miał dar uzdrawiania.

Św. Piotr zostawił dwa listy, które należą do ksiąg Pisma Świętego Nowego Testamentu. Pierwszy papież jest patronem wielu miast, poza tym blacharzy, budowniczych mostów, kowali, kamieniarzy, marynarzy, rybaków i zegarmistrzów. Wzywany jest jako orędownik podczas epilepsji, gorączki, febry, ukąszenia przez węże. W ikonografii przedstawiany jest w stroju apostoła, jako biskup lub papież w pontyfikalnych szatach. Jego atrybutami są: to osioł, kajdany, dwa klucze symbolizujące klucze od Królestwa Bożego, kogut, odwrócony krzyż, księga, zwój, pastorał, ryba, sieci, skała, tiara w rękach – stanowiące aluzję do wydarzeń w jego życiu.

Ścięty mieczem

Św. Paweł poniósł męczeńską śmierć za Bramą Ostyjską w Rzymie ok. 67 roku. Został ścięty mieczem w miejscu nazywanym dziś Tre Fontane – Trzy Źródła.

Św. Paweł pochodził z Tarsu. Urodził się ok. 8 roku po narodzeniu Chrystusa jako obywatel rzymski, co dawało mu pewne wyróżnienie i przywileje. Do czasu nawrócenia w Damaszku prześladował chrześcijan. Jest autorem 13 listów do gmin chrześcijańskich włączonych do ksiąg Nowego Testamentu i patronem podobnie, jak św. Piotr – wielu miast, marynarzy, powroźników i tkaczy. W ikonografii przedstawiany jest w długiej tunice i płaszczu. Jego atrybutami są: baranek, koń, kość słoniowa i miecz.

Po edykcie cesarza Konstantyna Wielkiego w 313 roku ciało św. Piotra przeniesiono do Watykanu, a ciało św. Pawła w miejsce jego męczeństwa, gdzie cesarz wystawił ku jego czci bazylikę pw. św. Pawła. Przy bazylice św. Piotra istnieje Państwo Watykańskie. W obecnym kształcie istnieje od 1929 roku, jako pozostałość dawnego państwa papieży. Liczy ono 0, 440 km kw. powierzchni i zamieszkuje je ok. 1000 ludzi.

W czasie tegorocznych uroczystości ku czci Św. Piotra i Pawła w Rzymie papież Franciszek poświęcił paliusze dla 31 arcybiskupów. W 2012 roku taki paliusz otrzymał z rąk Benedykta XVI lubelski metropolita abp Stanisław Budzik. Paliusz to znak władzy metropolity i symbol więzi ze Stolicą Apostolską. Papież nakłada paliusze arcybiskupom i metropolitom mianowanym w okresie minionego roku.

Dar Sanguszków

W samym Rzymie istnieje kilka świątyń p.w. św. Piotra i Pawła. W Polsce jest ich kilkaset. Lubelska przy Krak. Przedmieściu 42 , została ufundowana przez księcia Pawła Sanguszkę i jego żonę Mariannę. Kościół i klasztor zaprojektował warszawski architekt Karol Bay. Budowę prowadzono w latach 1726-1733. Czwartą fundację kapucyńską po Warszawie, Krakowie i Lwowie przejęli oo. kapucyni w maju 1724 roku., a świątynię klasztorną pw. św. apostołów Piotra i Pawła konsekrował 16 sierpnia 1733 roku bp chełmski Jan Feliks Szaniawski. Kościół w typowym dla kapucynów stylu baroku toskańskiego wyposażony był w 9 ołtarzy.

Obecnie jest ich 7. Obrazy do nich malował holenderski malarz Peter van Roy. W XIX w. do kościoła została dobudowana neogotycka kaplica Niepokalanego Serca NMP. Twórcą rzeźby figury NMP był Władysław Oleszczyński. Dziś jest to kaplica Adoracji Najświętszego Serca. Charakterystyczny dla tego położonego w ścisłym centrum Lublina kościoła jest znajdujący się w prezbiterium poliptyk, namalowany w 1999 roku przez Krzysztofa Kubiaka. Przedstawia on 5 kapucynów więzionych w czasie wojny na Zamku Lubelskim, a potem zamordowanych w Dachau: Fidelisa Chojnackiego, Symforiana Duckiego, Aniceta Koplińskiego, Henryka Krzysztofika i Floriana Stępniaka. Wszyscy oni zostali wyniesieni do chwały ołtarzy w gronie 108 błogosławionych męczenników II wojny światowej przez Jana Pawła II 13 czerwca 1999 roku. Kazania podczas tegorocznego odpustu głosił ks. Grzegorz Draus z Ukrainy.

Po bernardynkach nastali jezuici…

W Lublinie znajduje się też przy ul. Królewskiej 9 świątynia pw. św. Piotra Apostoła. Pierwotnie kościół bernardynek w stylu renesansu lubelskiego, zlokalizowany poza murami średniowiecznego miasta przy placu targowym na tzw. Korcach został wybudowany w latach 1636 -1658. Konsekrował go w 1658 roku bp Zygmunt Czyżowski, sufragan płocki. W 1768 pożar wraz klasztorem zniszczył świątynię, która, odbudowana w 1780 roku miała już cechy stylu barokowego. Przekształcono także wnętrze, pokryte w 1899 roku neobarokową polichromią przez Władysława Barwickiego. Od 1920 roku, kościół należał do oo. jezuitów, którzy w listopadzie 2015 roku oddali go archidiecezji lubelskiej. Obecnie jest to kościół rektoralny z pięknie odremontowanym ołtarzem.

Warto przypomnieć, że za czasów jezuitów w 1975 roku powstała tu najstarsza w Polsce wspólnota neokatechumenalna. Kościół był też związany z „ Solidarnością” i oporem społecznym w stanie wojennym. Po jego wprowadzeniu, co miesiąc – 13 dnia każdego miesiąca, były tu sprawowane msze święte w intencji ojczyzny. Po zamordowaniu ks. Jerzego Popiełuszki nabożeństwa za Ojczyznę odprawiano również 19 dnia miesiąca, dlatego wierni nazywają świątynię małym „ sanktuarium” błogosławionego, a w kościele są przechowywane jego relikwie.

Elżbieta Kasprzycka

 

News will be here