Nie wszyscy wiedzą, że chełmska cementownia jest siedliskiem pustułek, podlegających ochronie, najpopularniejszych sokołów w Polsce. Aby wesprzeć populację tego gatunku firma CEMEX, po konsultacji z ornitologami, założyła budki lęgowe na terenie chełmskiej cementowni. Pierwsze jaja już złożone, a Cemeksową rodzinę sokołów można podglądać podczas prowadzonej na żywo transmisji.
Do gniazdowania pustułki wybierają miejsca na dużych wysokościach. Nie budują własnych gniazd. Na miejsca lęgu wykorzystują gotowe konstrukcje, np. opuszczone gniazda ptaków krukowatych, wnęki wysokich budynków. Cementownia Chełm była dla nich idealnym siedliskiem i gdy w 2011 r. pracownicy CEMEX zauważyli ich obecność, przystąpili do ciekawego projektu.
Zaproszono do cementowni ornitologów, którzy pomogli wytypować najbardziej odpowiednie miejsca na stworzenie drapieżnym ptakom sztucznych miejsc gniazdowania. Założono wtedy pięć budek lęgowych na kominie chełmskiej cementowni oraz wieży wymienników ciepła (w ubiegłym roku budki przeszły modernizację).
Projekt ten miał na celu wspieranie populacji tych najpopularniejszych w kraju, będących pod ochroną sokołów. CEMEX informuje, że w założonych budkach pustułki corocznie bez przeszkód mogą przystępować do lęgu, a ze złożonych w bezpiecznych warunkach jaj wykluwają się pisklaki. Projekt nadzorowany jest przez Zespół Ochrony Środowiska CEMEX Polska.
Aby umożliwić pracownikom firmy, a także innym zainteresowanym i miłośnikom ptaków ich obserwację, w budkach zamontowano kamery z transmisją na żywo udostępnianą na stronie CEMEX. Dzięki takim urządzeniom w Chełmie (a także w Rudnikach, gdzie w tamtejszej cementowni też realizowany jest analogiczny projekt) można śledzić, ile młodych pustułek każdego roku przychodzi na świat i obserwować ich zachowanie. Szczególnie ciekawy jest okres od marca do czerwca, kiedy w gniazdach można zobaczyć jaja oraz małe pisklaki. Okres lęgowy rozpoczyna się na przełomie marca i kwietnia.
Wtedy samice składają od 4 do 6 jaj. CEMEX stworzył na swojej stronie internetowej specjalny dziennik sezonu lęgowego, aby ułatwić miłośnikom ptaków obserwację rozwoju pustułek. Odnotowano w nim, że 31 marca br. pustułki regularnie odwiedzały budki lęgowe w Chełmie. Z dziennika wynika, że robiły to zazwyczaj pojedynczo, ale czasem udawało się zaobserwować je również w parach. Wyraźnie przygotowywały się wtedy do tegorocznego lęgu.
Wypatrywano pierwszego jaja. Samica złożyła je 6 kwietnia. W dzienniku odnotowano: „Pierwsze w tym roku jajo w Cementowni Chełm. Jaja pustułek są równobiegunowe, o średnich wymiarach 40 x 32 mm i ubarwieniu białożółtym, szaroróżowym lub ceglastoróżowym z gęstymi plamami koloru rdzawobrązowego. Proszę się nie martwić, że pustułka jeszcze nie rozpoczęła wysiadywania jaja. Zwykle przystępuje do tego przy 3 złożonym jaju. Okres wysiadywania trwa ok. 30 dni…”. Dzień później były już dwa jaja, a w dzienniku zanotowano: „…Czekamy na kolejne jaja i zastanawiamy się jak liczna w tym roku będzie nasza pustułkowa rodzina…”.
Każdy może wejść na stronę www.cemex.pl/ochrona-pustulek i podejrzeć, jak „cemeksowe sokoły” radzą sobie w gnieździe. W ciągu dziesięciu lat, odkąd w chełmskiej cementowni założono budki lęgowe, wyfrunęło z nich około 200 młodych pustułek. (opr. mo, fot. CEMEX)
