25 lipca Kościół będzie wspominał św. Jakuba Starszego. Jest on nazywany „Starszym” lub „Większym” dla odróżnienia od innego apostoła Jakuba, „brata Pana”, który jest nazywany „Młodszym”.
Jakub Starszy był synem Zebedeusza i Salome, bratem św. Jana Ewangelisty. Pochodził z Betsaidy w Galilei, gdzie jego ojciec był rybakiem. Bracia łowili z ojcem ryby, gdy przechodzący obok Jezus wezwał ich, aby za nim poszli. Święty Jakub – świadek i obrońca wiary, to pierwszy z apostołów, który poniósł śmierć męczeńską. Na rozkaz Heroda Agryppy został bez sądu ścięty w Jerozolimie około Wielkanocy w 44 roku. Według jednego z podań apostoł miał jakiś czas przebywać w Hiszpanii, stąd uważany jest za apostoła i patrona tego kraju. Ślady tej tradycji pochodzą z VII w. Do grobu, gdzie znajdują się relikwie świętego, odkryte dopiero w IX w. Santiago de Compostella w Hiszpanii, pielgrzymują pątnicy od średniowiecza, do dnia dzisiejszego.
4000 km z Lublina
Zaczynając drogę do Composteli z Lublina, trzeba przemierzyć ponad 4 tys. km. Pierwszy przystanek jest w uroczym, starym kościele w Głusku. W czasach pustoszejących kościołów w zachodniej Europie na Drodze św. Jakuba robi się ostatnimi laty wręcz „ tłoczno”, chociaż podczas tej drogi, w odróżnieniu od tradycyjnych pielgrzymek, człowiek jest sam ze sobą, zdany jedynie na siebie i Pana Boga. Najwięcej pątników ściąga do Composteli 25 lipca w Dniu Świętego Jakuba. Uroczystości poprzedza całonocna zabawa, a tańce i sztuczne ognie gromadzą przed katedrą tysiące pielgrzymów.
Galilejczyk o porywczym i gwałtownym temperamencie, św. Jakub, posiadał wiele ludzkich słabości. Nazywany przez Jezusa, ze względu na swą porywczość „synem gromu”, miewał chwile osłabienia wiary, ale był przekonany o potrzebie ewangelizacji. Jakub czasami nie rozumiał swojego Nauczyciela, ale zawsze gotów był pójść za Jezusem i mu zawierzyć. Był ze swoim bratem obecny przy wyleczeniu teściowej św. Piotra, wskrzeszeniu córki Jaira i przemienieniu w ogrodzie Getsemani. W ikonografii przedstawiany jest jako starzec o silnej budowie ciała, w długiej tunice i w płaszczu lub jako pielgrzym w miękkim kapeluszu z szerokim rondem. Jego atrybutami są: bukłak, kij pielgrzyma, księga, miecz, muszla, torba, turban turecki i zwój.
Jedyna taka parafia w archidiecezji
Oprócz Hiszpanii Jakub, starszy jest patronem Portugalii oraz wielu parafii. Pierwsze w Polsce sanktuarium św. Jakuba znajduje się w Jakubowie. Pierwsze wzmianki o kościele i parafii pochodzą z 991 roku. Jedna z legend głosi, że sam apostoł, wędrując do Hiszpanii, dotarł w to miejsce i napił się wody ze źródła, które nabrało uzdrowicielskiej mocy.
Powstanie lubelskiej parafii, jedynej w archidiecezji lubelskiej pw. Św. Jakuba Większego Apostoła przy ul. Głuskiej 145, datuje się na lata 1395-98. Parafia i pierwszy kościół mieściły się we wsi Abramowice. Wzmianka z początku XVII wskazuje, iż w tym czasie, oprócz proboszcza, pracował tam także wikariusz. Funkcjonowała też szkoła parafialna. W duszpasterstwie wielką rolę odgrywały bractwa kościelne. Już w XVI w. istniało m. in. Bractwo Miłosierdzia.
Pod koniec lat 80-tych XX w. część parafii została włączona do miasta. W miejsce postawionego w 1674 roku zniszczonego, drewnianego kościoła, wybudowano w latach 1786-90 jednonawowy kościół murowany. Konsekrował go 22 maja 1796 roku biskup Wojciech Skarszewski. Na początku XX w. według projektu Jana Szyllera świątynię powiększono przez dobudowanie prezbiterium i dwóch kaplic. Wykonano też nową więźbę dachową. Świątynia na planie krzyża rzymskiego zachowała styl późnego baroku. W latach 1925-27 Czesław Miklasiński namalował secesyjne polichromie przedstawiające sceny ze Starego Testamentu, srebrne orły, przepasane biało-czerwonymi flagami oraz winną latorośl. Obecnie są one poddawane renowacji.
Kościół posiada trzy drewniane ołtarze. W głównym, wykonanym w 1906 roku, znajduje się malowany na płótnie obraz św. Jakuba Większego. Od 1997 roku proboszczem liczącej obecnie 4849 wiernych parafii św. Jakuba Apostoła jest ks. Zbigniew Pietrzela. Przy parafii działają liczne wspólnoty, m.in.: rada duszpasterska i gospodarcza, prezydium Legionu Maryi, schole młodzieżowa i dziecięca, chór, ministranci, lektorzy, kółka różańcowe, Stowarzyszenie Apostolstwa Dobrej Śmierci, Bractwo Różańcowe, Stowarzyszenie Rodzin Katolickich, Stowarzyszenie Zespołu Tańca Ludowego „Mały Głusk” i Akademia Młodzieżowa. Odpust ku czci patrona parafii odbędzie się 29 lipca.
Elżbieta Kasprzycka
