26 kwietnia Kościół katolicki obchodził święto Matki Bożej Dobrej Rady. Jest to tytuł nadany Maryi w celu podkreślenia jej roli jako pośredniczki wypraszającej u Boga oświecenie w trudnych sytuacjach, zwłaszcza wymagających ważnych, roztropnych decyzji, gdy nie wiemy, co zrobić, zarówno w życiu duchowym. Jak i wtedy, gdy musimy podjąć trudne życiowe decyzje.
Podstawę kultu MB Dobrej Rady stanowią teksty biblijne, a także teologiczne uzasadnienie św. Augustyna, św. Anzelma z Canterbury i św. Bernarda z Clairvaux o Matce Bożej, jako wszech-pośredniczce łask, zwłaszcza darów Ducha Świętego. Jeden z darów Ducha Świętego to dar rady – zdolność do trafnych sądów i wyborów. Na początku XX w. papież Leon XIII włączył wezwanie „Matko Dobrej Rady” do Litanii Loretańskiej. Od 1467 roku tytuł ten jest związany z obrazem Matki Bożej z Genazzano w Umbrii w środkowych Włoszech.
Obraz w stylu bizantyjskim wygląda jak fragment fresku przedstawiający Matkę Bożą z Dzieciątkiem, na tle łuku tęczy. Pojawił się na murze kościoła Augustianów eremitów w Genazzano ok. 1400 roku. Jest to pierwowzór znanego i czczonego obrazu Matki Bożej Dobrej Rady, nazywanej też Eleousą – Matką Czułości. Obraz przedstawia Jezusa spoczywającego na lewym ramieniu Maryi, która czule pochyla głowę w jego stronę, a ich policzki delikatnie się dotykają. Lewa rączka Dzieciątka lekko dotyka szaty Maryi.
Obszerny wykaz cudów
Wykaz cudów związanych z obrazem i jego licznymi kopiami jest bardzo obszerny. Zawiera opisy uzdrowień, wyproszonych łask oraz licznych cudownych interwencji. W 1682 r. obraz ten z inicjatywy papieża Innocentego XI został ukoronowany. Następnej koronacji w 1867 r. dokonał papież Pius IX, zaś święto MB Dobrej Rady zatwierdził 25 kwietnia 1727 roku papież Benedykt XIII. Papież Pius VI, z uwagi na uroczystość św. Marka Ewangelisty, przesunął je na 26 kwietnia. Maryja jest dobrą doradczynią – św. Jan w Ewangelii podpowiada: „Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie”.
W Polsce najwcześniejsze ślady kultu Matki Bożej Dobrej Rady związane są ze słynącym cudami obrazem w lubelskim kościele pw. Świętego Ducha przy Krakowskim Przedmieściu. Jest to jeden ze starszych lubelskich kościołów. Wybudowany został w 1419 roku przez lubelskich mieszczan. Przywilej erekcyjny został wydany w 1421 roku. Kościół był jednonawową budowlą z prezbiterium. Pod koniec XVI w. uległ dwóm pożarom. Odbudowano go w 1608 roku. Prezbiterium nakryto kopułą. Wnętrze ozdobiono sztukaterami. W 1773 roku. kościół ponownie spłonął. Odbudowano go częściowo w barokowym stylu.
W 1803 roku kościół uległ najpoważniejszemu z pożarów. Świątynię z czasem odbudowano, wieża otrzymała neogotyckie kształty. Wnętrze utrzymane jest w stylu barokowym. Kościół przylega do ratusza. Dach pokryty jest miedzianą blachą. W ołtarzu głównym znajdują się trzy obrazy: MB z Dzieciątkiem z XVI w. (Matki Dobrej Rady), uważany za cudowny oraz MB Niepokalanie Poczętej z Dzieciątkiem i Zesłania Ducha Świętego z XVIII w. W ołtarzach bocznych umieszczono: obraz Jana Kantego z XVIII w. i św. Rodziny, w nawie południowej – św. Kajetana, a w północnej – Chrystusa w koronie cierniowej i Siedmiu Boleści MB, oba z XVIII w.
A że prawdziwie obraz Matki Bożej płakał…
Lubelski obraz MB Dobrej Rady pochodzi z końca XVI w. i zasłynął wieloma cudami. Jego autorem jest nieznany malarz włoskiego pochodzenia. 13 lipca 1642 roku uczeń lubelskiego kolegium jezuickiego spostrzegł na obrazie krwawe krople spływające z oczu Maryi. Zjawisko to trwało cztery dni.
Ścierane łzy pozostawiały krwawe ślady na chuście. Po tym fakcie zanotowano liczne uzdrowienia i doznawano wielu łask. Sporządzono urzędowe protokoły z zeznaniami świadków. Wydarzenie to upamiętniają dwa obrazy w prezbiterium kościoła. Pod jednym znajduje się napis: „A że prawdziwie obraz Matki Bożej płakał, na to stanęła pilna inquizitia, której wizerunek, że tak było, a nie inaczej w tym 1673 jest odmalowany”.
O żywym kulcie MB Dobrej Rady w Lublinie świadczą liczne wota i zapisy. Tu modlił się Stefan Czarniecki. Wielką jej czcicielką była też królowa Marysieńka Sobieska. Tu ślub zawarł Bolesław Prus. Cudowny obraz był dwukrotnie koronowany. Datę pierwszej koronacji trudno ustalić, drugiej dokonał biskup lubelski Franciszek Jaczewski 8 września 1913 roku, po kradzieży pierwszych koron w 1911 roku.
W każdą środę o godz. 12 w kościele rektoralnym pw. Świętego Ducha sprawowana jest msza św. wotywna w intencjach zbiorowych do MB Dobrej Rady, poprzedzona nabożeństwem o godz. 11.15, podczas którego czytane są prośby i podziękowania do Matki Bożej Dobrej Rady oraz odmawiany jest różaniec.
Elżbieta Kasprzycka
