Z historii
„Wymieniony w wykazie osad prawa niemieckiego w latach 1447-1492. Wzmiankowany w 1485 roku. W 1564 roku Brusz. W 1786 roku Brzus v. Brus. W roku 1796 Brusy. W 1982 roku Stary Brus (…) W XVI wieku Bruss był wsią szlachecką, a podziały sukcesorów doprowadziły do powstania tu jednocześnie sześciu działów należących do szlachty zagrodowej. Byli to: Chojeńscy, Andrzejewscy, Dietiukowa i Jaskowiczowie. Największa część dóbr, pozostawała w posiadaniu Heronima i Steczki Andrzejewskich, którzy płacili podatek od 3 łanów. Biorąc pod uwagę status miejscowych dziedziców, można przypuszczać, iż w administracyjnych granicach miejscowości znajdowało się kilka dworów, które mało różniły się od chałup chłopskich. W ich otoczeniu obok części gospodarczej znajdowały się ogrody warzywne, zielniki i sady. (…) W XVIII w. funkcjonują w Brusie jednocześnie trzy dwory: tzw. Horochowski, Krzysztofa Radomyskiego oraz Andrzejewskich”.
A. Wawryniuk, Monografia powiatu włodawskiego, Chełm 2010
Murowana cerkiew z XIX w.
„W 1811 roku wybudowana została cerkiew w Brusie. Z wyglądu przypominała kapliczkę katolicką w stylu gotyckim, podobną do stawianych na cmentarzach. Murowana. Przy wejściu do świątyni od strony południowej znajdowało się skrzydło podtrzymywane przez dwa kamienie z łacińskim napisem na jednym z nich: „Supremo, ominipotenti aeterno”. (…) W 1828 roku dopisano: „Soli, omnipotent Deo” oraz „De tuis Donis”.
A. Wawryniuk, Monografia powiatu włodawskiego, Chełm 2010
Trzy religie
„Według spisu z 30 września 1921 r. Bruss wieś i Bruss folwark należały do gminy Turno. Wieś: posiadała 94 domy i 488 mieszkańców, w tym 222 mężczyzn oraz 266 kobiet, w tym 148 rzymskokatolików, 311 prawosławnych i 29 wyznania mojżeszowego. Wszyscy deklarowali narodowość polską. Folwark: 3 domy i 49 mieszkańców, w tym 22 mężczyzn oraz 27 kobiet, w tym 43 rzymskokatolików i 6 prawosławnych. 46 osób deklarowało narodowość polską, a 3 rusińską. W omawianym okresie Miotełka (obecnie Mietułka, przysiółek wsi Stary Brus – ad) wieś: 3 domy i 1 inny budynek mieszkalny, 17 mieszkańców, w tym 10 mężczyzn i 7 kobiet, w tym 2 rzymskokatolików i 15 prawosławnych, wszyscy narodowości polskiej”.
Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, tom IV województwo lubelskie, Warszawa 1924
W PGR-ze i Spółdzielni
„W 1986 roku powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne w Starym Brusie. Na początku lat dziewięćdziesiątych zapadła decyzja o jego likwidacji. W 1995 r. założona została Spółdzielnia Rolno Rybacka, która między innymi przejęła sprzęt, budynki, 600 ha ziemi i około 50 ha stawów. W 1999 roku powierzchnia stawów zwiększyła się do 98 ha”.
A. Wawryniuk, Monografia powiatu włodawskiego, Chełm 2010
Z historii kościoła
„Wzniesiony w latach 1805-1807 jako cerkiew grekokatolicka. Po roku 1875 cerkiew prawosławna. Zwrócona katolikom w 1918 r. jako świątynia p.w. MB Częstochowskiej. Jest cennym przykładem budownictwa sakralnego z epoki klasycyzmu z początku XIX w. W latach 1997-1998 wymieniono instalację elektryczną, posadzkę w prezbiterium, naprawiono tynki wewnętrzne, pomalowano elewację oraz dach, wyremontowano ogrodzenie. Prace przeprowadzono systemem gospodarczym ze środków parafii (…) W parafii mieszkały 1644 osoby”. A. Wawryniuk, Monografia powiatu włodawskiego, Chełm 2010
