Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków ogłosił listę 20 najciekawszych przedmiotów odkrytych na terenie naszego województwa w 2024 r. Znalazły się wśród nich dwa z terenu powiatu krasnostawskiego.
Podsumowując zakończony rok, Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków, opublikował listę 20 najważniejszych i najciekawszych, odkryć archeologicznych, dokonanych w 2024 r. na terenie województwa lubelskiego przy pomocy wykrywaczy metali. Większość z nich już trafiło, bądź niedługo trafi, do muzealnych zbiorów. Na liście znalazły się dwa odkrycia dokonane przez detektorystów z terenu powiatu krasnostawskiego.
Pierwsze z nich to siekierka neolityczna wykopana przez członków Stowarzyszenia Historyczno-Etnograficznego Miłośników Ziemi Lubelskiej „Wschód” z Widniówki w gminie Gorzków. Miedziana siekierka znaleziona została na terenie Leśnictwa Siennica (Nadleśnictwo Krasnystaw) podczas poszukiwań, prowadzonych na podstawie pozwolenia Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Ma wymiary: długość około 14,5 cm, długość krawędzi tnącej około 5,2 cm, ma kształt wysokiego trapezu, o lekko rozszerzonej wachlarzowato krawędzi tnącej i lekko wklęsłym prostokątnym obuchu (o wymiarach około 2,8 x 1 cm), przekrój poprzeczny prostokątny, przekrój podłużny zbliżony do soczewkowatego (około 1,5 cm w najszerszym punkcie) i waży 678 gram. Według mgr. Andrzeja Bronickiego, chełmskiego archeologa, siekierki takie na terenie Lubelszczyzny trafiały do ludności kultury lubelsko-wołyńskiej, jako import z zachodniej część Kotliny Karpackiej, czyli terenu obecnych zachodnich Węgier lub z terenów Alp Wschodnich (południowe Niemcy i Austria).
Odkrycie datowano na wczesny neolit, tj. około IV tysiąclecia p.n.e. Jest to pierwsze tego typu znalezisko na terenie powiatu krasnostawskiego. Co najważniejsze siekierka zachowana jest w bardzo dobrym stanie. Edwin Rozwałka ze Stowarzyszenia „Wschód” przekazał ją do delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Chełmie, a stąd trafiła ona do Muzeum Regionalnego w Krasnymstawie.
Drugim znaleziskiem z terenu powiatu krasnostawskiego, jakie znalazło się na liście najważniejszych odkryć 2024 r., jest bulla papieska Benedykta XIV, odkryta przez Stowarzyszenie Historyczno-Poszukiwawcze „Wolica” z Izbicy w jednym z lasów na terenie gminy Siennica Różana. Do LWKZ dostarczył ją Wojciech Werus.
Odnaleziona bulla papieska Benedykta XIV jest okrągłym, dwustronnym odciskiem tłoka pieczętnego w kształcie medalionu, który pierwotnie był dołączony do pergaminowego dokumentu za pomocą sznurka. Bulla wykonana została z ołowiu, ma średnicę około 3,8 cm, grubość około 0,5 cm i waży 62 gramy. Na awersie widoczne są wizerunki świętych Piotra i Pawła oraz krzyż, na rewersie imię papieża Benedykta XIV. Znalezisko pochodzi z okresu pontyfikatu Benedykta XIV, tj. z lat 1740-1758. Zabytek zachowany jest w bardzo dobrym stanie. Także trafił do Muzeum Regionalnego w Krasnymstawie.(kg, fot. LWKZ)
