Powodów do radości nie ma. Chełm w sporządzonym przez „Rzeczpospolitą” rankingu samorządów za 2020 rok, znalazł się dopiero na 61. miejscu wśród miast na prawach powiatu. Gorzej wypadły tylko Radom, Przemyśl, Siedlce i Świętochłowice…
Zasady rankingu ustaliła niezależna kapituła, której przewodniczył były premier polskiego rządu, europoseł, prof. Jerzy Buzek. Ranking objął wszystkie polskie miasta na prawach powiatu, oprócz Warszawy.
Ranking Samorządów weryfikuje sprawność i skuteczność działań władz lokalnych w kształtowaniu zrównoważonego rozwoju swoich małych ojczyzn. Docenia miasta dobrze zarządzane, dbające o trwałość ekonomiczną, środowiskową oraz społeczną. Źródłem danych są publicznie dostępne bazy danych Głównego Urzędu Statystycznego i Ministerstwa Finansów oraz informacje podane przez władze lokalne w specjalnej e-ankiecie.
Kryteria oceny rankingu samorządów 2020 to około 50 wskaźników, w czterech filarach: trwałość ekonomiczno-społeczna, trwałość społeczna, trwałość środowiskowa oraz jakość zarządzania. W filarze trwałość ekonomiczno-finansowa brane są pod uwagę: dynamika dochodów własnych (w tym dochodów podatkowych), pozyskane dotacje rozwojowe, poziom nadwyżki operacyjnej brutto oraz netto, dynamika wydatków inwestycyjnych, wydatków na drogi, zakres planów zagospodarowania przestrzennego.
Filar trwałość społeczna odnosi się do działań samorządu mających wpływ na jakość życia mieszkańców oraz budowę społeczeństwa obywatelskiego. Tu branych jest pod uwagę szereg elementów, m.in. takich jak: dynamika inwestycji w infrastrukturę społeczną, wydatków na transport, na oświatę (w przeliczeniu na liczbę uczniów), wydatki w danym roku na kulturę, sport i rekreację oraz inwestycje w gospodarkę mieszkaniową, liczba miejsc w przedszkolach i żłobkach, przyrost czytelników i zbiorów książek w bibliotekach, wydatki na współpracę z organizacjami pozarządowymi, wartość szeroko pojętego budżetu partycypacyjnego, organizacja bezpłatnego transportu itp.
W filarze trwałość środowiskowa autorzy rankingu kładą nacisk na kwestie związane z ochroną środowiska i dostosowań do zmian klimatycznych. Pod uwagę są brane m.in.: inwestycje w ochronę środowiska w danym roku, wydatki na ochronę powietrza i klimatu, na utrzymanie zieleni, poziom selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, czy rozwoju sieci wodno-kanalizacyjnej. W ankietach samorządy informują też o wydatkach na instalacje OZE, na wymianę pieców, na infrastrukturę rowerową, na rewitalizacją obszarów zdegradowanych oraz o poziomie wykonania wskaźników elektromobilności.
W czwartym filarze jest sprawdzana jakość zarządzania urzędem (np. wdrożone systemy ISO, wdrożone systemy ewaluacji strategii rozwojowych czy wydatki na szkolenia pracowników), procesem uchwałodawczym oraz poziom współpracy między samorządami. Tu większość danych pochodzi z e-ankiet.
Miasto Chełm, z 39,8 pkt., w rankingu samorządów 2020 wypadło bardzo blado. Na 65 miast na prawach powiatu zajęło 61. miejsce, bądź jak kto woli, piąte, ale od końca. Gorzej od Chełma wypadły tylko Radom, Przemyśl, Siedlce i Świętochłowice. Dla porównania zdecydowanie lepiej wypadła Biała Podlaska, która została sklasyfikowana na 17. pozycji z dorobkiem 71,63 pkt. Inne miasta na prawach powiatu z województwa lubelskiego również mają więcej powodów do zadowolenia, niż Chełm. Na 23. miejscu znalazł się Zamość – 67,98 pkt., a na 27. pozycji – Lublin, który uzyskał 65,74 pkt. Pierwsza pozycja przypadła Gliwicom – 83,68 pkt., druga – Opolu z dorobkiem 83,21 pkt., a trzecia Sopotowi – 81,32 pkt.
Przed rokiem miasto Chełm w rankingu samorządów zajęło nieco wyższe miejsce, bo 55. i o jedną pozycję wyprzedziło wówczas Białą Podlaską. Z kolei w 2018 roku Chełm został sklasyfikowany na 53. miejscu. (s)
