Protestancki biskup diecezji warszawskiej Jan Cieślar, prawosławny arcybiskup diecezji lubelsko-chełmskiej Abel oraz arcybiskup archidiecezji lubelskiej Stanisław Budzik wzięli udział w debacie na Zamku Lubelskim na temat roli obrazu w wierze chrześcijańskiej.
Wydarzenie zostało zorganizowane w celu promowania Lublina jako miasta zgody religijnej, było okazją do promocji książki o ekumenizmie w Lublinie oraz uroczystym zapoczątkowaniem programu „Lublin Ekumeniczny. W stulecie odzyskania niepodległości 1918-2018”.
Propagatorami programu „Lublin Ekumeniczny. W stulecie odzyskania niepodległości 1918-2-18” są dwaj lubelscy uczeni: prof. Sławomir Żurek (KUL) oraz ks. prof. Sławomir Pawłowski (KUL), którzy z zaangażowaniem zapowiadali licznie zgromadzonym w sali Malarstwa Polskiego w Muzeum Lubelskim najbliższe wydarzenia przewidziane w ramach programu. Przez cały rok spodziewać się możemy licznych wystaw, spotkań edukacyjnych, prelekcji, koncertów. Przez najbliższy rok będzie więc okazja, by bliżej poznać fakty dotyczące pokojowej koegzystencji w Lublinie katolików, prawosławnych i protestantów, a także – co podkreślono – przedstawicieli społeczności żydowskiej, tak przecież licznej w Lublinie do czasów II wojny światowej.
Punktem centralnym spotkania na Zamku Lubelskim było jednak wspólne nabożeństwo przedstawicieli trzech chrześcijański Kościołów, a potem debata trzech biskupów. Nabożeństwo ekumeniczne miało doskonałą oprawę artystyczną ponieważ odbyło się w słynnej zamkowej Kaplicy Trójcy Świętej, zdobionej bizantyńskimi freskami. Dodatkowy element piękna wnosił śpiew chóru Prawosławnej Katedry Przemienienia Pańskiego w Lublinie, przygotowany przez ks. Andrzeja Boubleja. Teksty biblijne odczytywane były przez hierarchów trzech chrześcijańskich kościołów: lubelskiego arcybiskupa Stanisława Budzika, arcybiskupa Prawosławnej Diecezji Lubelsko-Chełmskiej Abla Popławskiego i biskupa Diecezji Warszawskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP Jana Cieślara.
Po nabożeństwie odbyło się spotkanie w sali Malarstwa Polskiego, gdzie każdy z biskupów wypowiedział się na temat roli obrazu w wierze. Największe znaczenie obraz przedstawiający wizerunek Jezusa albo świętych posiada dla wiernych Kościoła prawosławnego. Nazywany mianem „ikona”, powinien być wykonywany przez głęboko wierzących artystów, a proces jego powstawania nie nazywa się „malowaniem”, ale „pisaniem”. Ikona jest przedmiotem kultu. O teologii ikony mówił zgromadzonym abp Abel. Natomiast abp Stanisław Budzik omówił idee religijne, jakie zawierają w sobie sceny fresków pokrywających sklepienie i ściany Kaplicy Trójcy Świętej na Zamku Lubelskim, które zostały ufundowane przez króla Władysława Jagiełłę. Przy okazji wspomniano, że 15 sierpnia 2018 r. mija dokładnie sześćset lat od momentu zakończenia malowania fresków w lubelskiej kaplicy zamkowej. Być może dojdzie tego dnia do ponownego „ekumenicznego” spotkania biskupów.
Biskup Jan Cieślar przypomniał, że chociaż protestanci nie uznają kultu obrazów, to ich obecność wcale nie jest wykluczona. Sam Marcin Luter zdawał sobie sprawę – o czym przypomniał bp. J. Cieślar – że obrazy z wizerunkami świętych pomagają rozwijać wiarę osobom mniej wykształconym, intelektualnie prostszym, są więc pomocne w edukacji. Obawy M. Lutra dotyczyły możliwości przerodzenia się kultu obrazów w bałwochwalstwo, co w jego czasach było realnym zagrożeniem dla chrześcijańskiej duchowości. ,
Po krótkiej debacie każdy z biskupów został obdarowany monografią „Lublin. Miasto zgody religijnej. Ekumenizm w historii, teologii, kulturze”. Z niekłamanym zadowoleniem ks. prof. S. Pawłowski oraz prof. S. Żurek podkreślali, że książka ukazała się niemal dokładnie w cztery miesiące po zakończeniu ogromnie ważnego dla polskiego ekumenizmu wydarzenia, jakim był Międzynarodowy Kongres Ekumeniczny „Lublin. Miasto zgody religijnej 2017”. Monografia zawiera teksty, które zostały wówczas wygłoszone przez utytułowanych specjalistów z tej dziedziny.
Dodatkowy egzemplarz otrzymał obecny na spotkaniu bp Mieczysław Cisło od lat zaangażowany w dialog międzyreligijny i w ekumenizm. Znany był i jest ze zrównoważonych wypowiedzi na powyższe tematy, które z natury rzeczy zawsze są drażliwe, budzą kontrowersje.
Monika Skarżyńska
