W tym roku Teatr Stary w Lublinie obchodzi podwójny jubileusz – 200-lecie otwarcia w XIX wieku teatru przy Jezuickiej oraz 10-lecie działalności po odbudowie. Uroczysty koncert jubileuszowy już w najbliższy piątek, 11 marca, ale donośnych wydarzeń nie zabraknie również w kolejnych miesiącach.
– 11 marca zapraszamy na uroczysty koncert urodzinowy „8/10”. Wystąpi ośmioro wybornych muzyków – ekstraklasa polskiego jazzu, artystka i artyści różnych pokoleń, którzy przez ostatnią dekadę związali się z Teatrem Starym i stali się jego ambasadorami w kraju – anonsuje Karolina Rozwód, dyrektor teatru. Zagrają: Monika Borzym, Andrzej Jagodziński, Sławomir Kurkiewicz, Henryk Miśkiewicz, Michał Miśkiewicz, Wojciech Myrczek, Marek Napiórkowski i – jako gość specjalny – Jan „Ptaszyn” Wróblewski, nestor światowego jazzu. Kierownictwo artystyczne sprawował będzie saksofonista Henryk Miśkiewicz, który uważa Teatr Stary za jedno z najwspanialszych miejsc koncertowych w Europie. – Mimo różnorodnego przeznaczenia, panuje w nim klimat klubu jazzowego – twierdzi muzyk. Pod jego kuratelą można spodziewać się zarówno autorskich kompozycji, jak i standardów jazzu.
W ramach jubileuszowych wydarzeń od 15 do 18 czerwca odbędzie się IV edycja Festiwalu Śleboda/Danutka. – Kolejny raz Lublin będzie wspominać Danutę Szaflarską, postać, która wiele znaczy dla polskiej kultury, dla Teatru Starego. Na jego scenie zagoszczą spektakle, projekcje i dyskusje. Jury ponownie wręczy Gong Danutki. W zasadzie dwie takie nagrody, gdyż w podwójnie jubileuszowym roku otrzyma je dwoje laureatów: Jadwiga Jankowska-Cieślak oraz Krzysztof Globisz. Poinformował o tym Michał Merczyński, dyrektor programowy festiwalu.
To rok szczególny
Dlatego instytucja wyjdzie… w plener, acz niedaleko, bo na rynek Starego Miasta. Tam w sobotę 18 czerwca odbędzie się wielki koncert „Vivat Teatr Stary Lublin!”. Zapowiedzieli w nim udział wszyscy laureaci Nagrody Gong Danutki, przyznawanej od 2019 roku: Janusz Gajos, Krystyna Janda i Jan Peszek oraz wyróżnieni w bieżącym roku Krzysztof Globisz i Jadwiga Jankowska-Cieślak. Ze strony muzycznej będą im towarzyszyć: Magda Umer, Dorota Miśkiewicz, Marta Ledwoń, Kuba Badach i Grzegorz Turnau. Kierownictwo muzyczne Krzysztof Herdzin, a wydarzenie poprowadzą Grażyna Torbicka i Michał Nogaś.
W wakacje Teatr Stary będzie nieczynny z powodu prac montażowych i przygotowań do wydarzeń, które zaplanowano od 24 września. Nastąpi wtedy uroczyste otwarcie stałej wystawy, poświęconej dwustuletniej historii tej budowli. Ekspozycja zajmie cztery kondygnacje i foyer. Zespół kuratorski pracuje nad nią już od dwóch lat. Kwerendy archiwalne, pisanie artykułów, gromadzenie eksponatów, wywiady, opracowywanie koncepcji scenograficzno-plastycznej – to wszystko wciąż się odbywa.
Na wystawie uda się prześledzić kalendarium najważniejszych wydarzeń z dziejów „Starego”, poznać fascynujący repertuar XIX-wiecznego teatru, a najbardziej zainteresowane osoby spotkają tu cykl artykułów z tworzonej właśnie strony internetowej, będącej uzupełnieniem ekspozycji. Na wystawie można dowiedzieć się, jakie sławy teatralne tu bywały, podziwiać stroje Danuty Szaflarskiej, dotknąć autentyczny projektor filmowy z lat 50. XX wieku. Posłużą temu oprowadzania kuratorskie i wydarzenia artystyczne towarzyszące inauguracji wystawy.
Jesienią dalszy ciąg
Historia nie odnotowała, jakim spektaklem zainaugurowano działalność teatru przy Jezuickiej, lecz wiadomo, że miało to miejsce 20 października 1822 r. To główna data jubileuszu. Wiadomo też, że niedługo później wystawiono tu „Króla Leara” Williama Shakespeare’a. A repertuar zmieniał się wówczas niemal codziennie. – Nie mogliśmy przejść obojętnie wobec takiego archiwalnego odkrycia. I stąd, dokładnie w dwusetną rocznicę pierwszego przedstawienia wystawionego na naszej scenie, 20 października 2022 roku zapraszamy na monodram „Król Lear” w wykonaniu Andrzeja Seweryna, w reżyserii Janusza Opryńskiego – zapowiada dyrektorka teatru.
– Ta sztuka jest dla nas ważna dlatego, że ukazuje zagadki ludzkiego losu, nieprzewidywalność naszych emocji i wyborów. Pytanie, dlaczego Lear zachował się tak, jak się zachował, pozostaje otwarte – mówi o tej postaci Andrzej Seweryn, obecny na konferencji anonsującej program obchodów.
Koncert jazzowy otworzy rok jubileuszu i koncert jazzowy zamknie go 10 grudnia. Lajt motywem będzie w nim utwór „200/10”, który na specjalne zamówienie „Starego” pisze pianista, kompozytor i aranżer Marcin Masecki. Tytułem nawiązuje do obu jubileuszy, a wykonają go autor i orkiestra złożona ze znakomitych muzyków średniego i młodego pokolenia: Piotr Domagalski, Tomasz Duda, Tomasz Dworakowski, Michał Górczyński, Jan Harasimowicz, Maurycy Idzikowski, Jerzy Rogiewicz, Eldar Tsalikov, Kuba Więcek, Piotr Wróbel.
Warto wspomnieć, że o 200-letniej historii Teatru Starego opowiada również profil na Facebook’u. To specjalnie stworzony na tę okoliczność „Teatr Stary każdego z nas. Pamiętnik Marianny H. Orland”, a więc postaci, która przybliża anegdoty, ciekawostki i bogatą ikonografię dat wpisujących się w historię instytucji.
Niezależnie od programu jubileuszu będzie toczyć się repertuar teatru, który znajdziemy na comiesięcznych afiszach.
Kalendarz wydarzeń jubileuszowych w skrócie:
11 i 12 marca: „8/10” koncert jazzowy z okazji 10-lecia Teatru po wznowieniu
15-18 czerwca: IV Festiwal Śleboda/Danutka
18 czerwca: wielki koncert „Vivat Teatr Stary Lublin!” na Rynku Starego Miasta
24 września: otwarcie stałej wystawy poświęconej historii tej instytucji
20 października: premiera monodramu „Król Lear” z okazji dwustulecia istnienia Teatru (kolejne spektakle 21-23 października)
10 grudnia: premiera koncertu „200/10” w wykonaniu orkiestry jazzowej Marcina Maseckiego.
Marek Rybołowicz
