Zespół SDS Optic z Lublina opracował skuteczną i szybką metodę wykrywania nowotworu piersi, który co roku diagnozuje się u ok. 1,7 miliona pacjentek na całym świecie, z czego co trzeci okazuje się śmiertelny. Lubelski projekt to przyszłość diagnostyki onkologicznej i nadzieja dla wielu kobiet.
Za innowacyjną koncepcją stoi małżeństwo polskich naukowców – Magdalena i Marcin Staniszewscy. – Już podczas pobytu w USA myślałem o wynalazku, który ma szansę zrewolucjonizować medycynę – mówi Marcin Staniszewski, prezes zarządu SDS Optic. Naukowiec współpracował m.in. z laboratorium NASA oraz Centrum Badawczym w Cleveland. Po powrocie do Polski rozpoczęto badania nad inPROBE, czyli innowacyjnym urządzeniem do szybkiej diagnostyki nowotworów piersi. – Nasza technologia to przełom w diagnostyce. W końcu onkolodzy dostaną narzędzie, które w czasie rzeczywistym poda poziom markera HER2, wskaże im ścieżkę leczenia, a pacjentce oszczędzi bólu i czasu oczekiwania na wyniki – mówi Marcin Staniszewski.
– Wizją SDS Optic jest zmniejszenie umieralności na złośliwe nowotwory piersi o ok. 30% – to setki tysięcy kobiet na całym świecie, które dzięki naszej technologii będą mogły być szybko zdiagnozowane i mieć szansę na wyleczenie – dodaje dr. hab. Magdalena Staniszewska, pomysłodawca mikrosondy. Przez wiele lat związana była z Harvard Medical School w Bostonie.
Mikrosonda inPROBE
Nowotworowa mikrosonda diagnostyczna inPROBE jest połączeniem technologii światłowodowej, zaawansowanej inżynierii materiałowej oraz biologii molekularnej. Urządzenie ma wykonywać bardzo szybkie i bezbolesne badanie markerów nowotworowych. Założenia inPROBE są takie, że po wprowadzeniu w okolice guza lub do węzła chłonnego cienkiej mikrosondy w prowadnicy będzie można w czasie rzeczywistym uzyskać informację, czy nowotwór jest tzw. HER2 pozytywny, czy negatywny oraz określić ilościowo, jaki jest poziom stężenia markera nowotworowego. Obecnie w przypadku standardowej biopsji czas oczekiwania na wyniki to od 2 do 3 tygodni.
– Dodatkową przewagą naszej mikrosondy jest to, że da ona w pełni zobiektywizowany wynik matematyczny. W przypadku biopsji patolog decyduje na podstawie zabarwienia tkanki. Jeden zobaczy mniej różowy kolor, inny – bardziej. My natomiast pokazujemy w formacie liczbowym, jaki jest poziom danej substancji w konkretnym miejscu, co całkowicie eliminuje błąd ludzki – tłumaczy Marcin Staniszewski.
W 2017 r. projekt pokonał ponad 1500 konkurentów z całej Unii Europejskiej i otrzymał w ramach programu SME Instrument (Horyzont 2020) rekordowe w historii Polski środki na kolejne etapy prac – prawie 4 mln euro. Dzięki temu udało się przeprowadzić badania kliniczne, certyfikację, komercjalizację oraz przeskalować technologię w innych obszarach. W kwietniu 2018r. w Lublinie otwarto nowoczesne centrum badawczo-rozwojowe, które pozwoli na zintensyfikowanie prac SDS Optic nad unikatową w skali globalnej technologią diagnostyki in vivo, bezpośrednio w organizmie pacjentki. Laboratorium jest podzielone na 3 obszary. W każdym z nich pracuje wykwalifikowany zespół biologów, chemików, inżynierów biomedycznych oraz fizyków.
Standard przyszłości
Innowacyjna technologia z Lublina ma realną szansę w przyszłości stać się nowym globalnym standardem w diagnostyce nowotworów piersi. Wyzwaniem dla onkologów na całym świecie jest szybka i obiektywna diagnostyka raka piersi. Ważne jest, aby chora w jak najkrótszym czasie otrzymała wiarygodną diagnozę oraz plan leczenia.
Obecnie kluczowym etapem diagnostyki nowotworowej jest biopsja i badanie histopatologiczne, które mają odpowiedzieć na pytanie, czy w tkankach pobranych od pacjentki występują markery nowotworowe. Technologia wynaleziona przez SDS Optic pozwoli podać dokładny wynik matematyczny oraz skróci czas oczekiwania do ok. 20 min. Zgodnie z założeniami pomysłodawców pierwsi pacjenci będą mogli korzystać z rozwiązania w 2021 roku. MG
