25 stycznia Kościół wspominał nawrócenie św. Pawła, najpierw zagorzałego prześladowcy chrześcijan, a po nawróceniu gorliwego wyznawcy Chrystusa, który wywarł olbrzymi wpływ na rozwój chrześcijaństwa.
Szaweł, bo takie imię nosił św. Paweł przed nawróceniem, był obywatelem rzymskim. Wychował się w Tarsie, mówił po grecku i wyrósł w kulturze greckiej. Urodził się ok. 5-10 roku po Chrystusie, w rodzinie żydowskiej. Jako faryzeusz otrzymał staranne wykształcenie i dobry zawód. Był tkaczem namiotów. Jego prześladowania chrześcijan siały postrach. Szaweł uczestniczył w kamieniowaniu św. Szczepana. Nie miał jeszcze 30 lat, nie był więc bezpośrednim wykonawcą wyroku, ale przekonany o słuszności swojego postępowania i pobudliwy z natury, zachęcał do działania swoich towarzyszy.
Oślepienie
Na polecenie najwyższego kapłana wyruszył do Damaszku, by aresztować tam chrześcijan i dostarczyć ich do Jerozolimy. W drodze doznał widzenia: ujrzał światło z nieba i usłyszał głos samego Jezusa Chrystusa, który przestrzegał go przed wykonaniem polecenia arcykapłana. Otrzymał też misję nawracania pogan. Po tym widzeniu stracił na kilka dni wzrok. Zyskał wiarę, która sprawiła, że dziś jest nazywany Apostołem Narodów.
Ewangelizował pogan do roku 67, kiedy zginął śmiercią męczeńską, ścięty mieczem w Rzymie. Odbył trzy misyjne podróże. Dwukrotnie aresztowany, kilka lat spędził w więzieniu.
Święty Paweł jest autorem 13 listów do gmin chrześcijańskich, włączonych do ksiąg Nowego Testamentu. W ikonografii jest przedstawiany w długiej tunice i płaszczu. Jego atrybutami są: baranek, koń, kość słoniowa i miecz. Jest patronem marynarzy, powroźników i tkaczy.
W IV w. szczątki świętego złożono w grobowcu, nad którym wybudowano bazylikę św. Pawła za Murami.
Świątynia przy Bernardyńskiej
Lubelski kościół pw. Nawrócenia św. Pawła Apostoła usytuowany jest przy ul. Bernardyńskiej 5. Pierwszą świątynię w miejscu obecnego kościoła wznieśli z drewna dębowego bernardyni w 1461 r. Obecna została zbudowana z cegły i wapienia w latach 1470-1497. Budowla nosiła cechy stylu gotyckiego. Uległa ona znacznemu uszkodzeniu w czasie pożarów w 1557 i 1602 r., w związku z czym została przebudowana. Obiekt stracił charakter gotycki, otrzymał zaś renesansowe wnętrze i bryłę zbliżoną do dzisiejszej (gotyckie mury zachowały się częściowo w ścianach prezbiterium i naw bocznych). Przedłużono prezbiterium, jak również, o jedno przęsło, korpus naw w kierunku zachodnim. W następnych wiekach świątynię remontowano jeszcze kilkakrotnie. Na przełomie XVIII i XIX w. rozebrano 5 kaplic. Fasadę kościoła zmodernizowano w 1827 r., a bryłę całego obiektu w jej zewnętrznym wyglądzie w latach 1850-1860.
Spadek po zakonie
Parafia pw. Nawrócenia św. Pawła została erygowana 3 maja 1884 r. Przejęła ona kościół wraz z innymi zabudowami po skasowanym klasztorze bernardynów. Wspomniany zakon działał w Lublinie ponad 400 lat. Pierwsi zakonnicy zostali tutaj sprowadzeni na początku drugiej połowy XV w. na mocy fundacji z 1459 r. Początkowo w klasztorze przebywało 12 zakonników, lecz z biegiem lat liczba ich zwiększyła się. W drugiej połowie XVIII w. było ich już około 40. W XVI w. klasztor podniesiono do godności siedziby kustodii i zorganizowano przy nim studium teologii i nowicjat.
Zabudowania mieszkalne były kilkakrotnie restaurowane po zniszczeniach, jakich dokonały pożary czy działania wojenne. Fundatorami byli mieszczanie lubelscy, a także znakomite rody, jak Sobiescy, Potoccy, Dłuscy, Zamoyscy. Przy klasztorze istniała dobrze zaopatrzona biblioteka. Natomiast w pracy duszpasterskiej wielką rolę spełniały bractwa, m.in. św. Anny, św. Franciszka z Asyżu, św. Antoniego, Niepokalanego Poczęcia NMP, św. Tekli, Męki Pańskiej, św. Iwona.
Chór muzyczny został poszerzony w latach 1908-1910. Znajdują się tam organy zbudowane w 1907 r. przez firmę braci Rieger. Renowację przeprowadzono w 1971 r. Ponadto w prezbiterium, w obu nawach bocznych i w zakrystii znajdują się zabytkowe obrazy. Przy świątyni wraz z klasztorem wzniesiono w 1569 r. zakrystię w stylu gotycko-renesansowym, a w 1607 r. przy prezbiterium zbudowano dzwonnicę. Obecne dzwony pochodzą z 1958 r. Zostały wykonane w Przemyślu w firmie Felczyńskich.
Parafia pw. Nawrócenia św. Pawła Apostoła liczy obecnie 8246 wiernych. Działają przy niej m. in. Legion Maryi, Koła Różańcowe, Bractwo „Dobrej Śmierci”, Koło Przyjaciół Radia Maryja, Wiara w biznesie, Kościół Domowy – Oaza Rodzin, Ministranci i Lektorzy, Wincentyńska Młodzież Maryjna – JMV, Caritas Parafialna, Opus Sanctorum Angelorum, Krąg Biblijny – Dzieło im. Jana Pawła II. W archiwum, obok akt dotyczących ponad 100-letniego okresu funkcjonowania parafii przechowuje się ciekawe kroniki. Najstarsza pochodzi jeszcze z czasów działalności bernardynów (1440-1859).
Elżbieta Kasprzycka
