Kto by pomyślał, że badanie ścieków i szukanie w nich koronawirusa może pomóc stworzyć system ostrzegania przed pandemią. W ramach międzynarodowego programu badawczego, do którego przystąpiło Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej, w chełmskich ściekach wykryto i odseparowano genomy koronawirusa.
Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółka w Chełmie w czerwcu br. przystąpiło – jako jedna z pięciu jednostek w kraju – do udziału w ogólnoeuropejskim projekcie badawczym, mającym na celu ocenę monitoringu ścieków w związku z epidemią Covid-19. Zadaniem międzynarodowego zespołu było przygotowanie systemu wczesnego ostrzegania przed SARS-Covid poprzez badanie składu ścieków dopływających do oczyszczalni.
Na przełomie czerwca i lipca br. chełmskie MPGK przekazało próbki ścieków surowych dopływających do oczyszczalni do specjalistycznego laboratorium badawczego. Wyniki potwierdziły obecność genomów koronawirusa w chełmskich ściekach, ale dają jednocześnie podstawy do dalszych badań, które być może w przyszłości pozwolą oszacować populację chorych. Monitorowanie ilości genomów wirusa w ściekach mogłoby stać się narzędziem pomocniczym dla sanepidu. Gdyby ilości tych genomów rosły, byłby to sygnał, że chorych przybywa. To szansa na łatwiejsze lokalizowanie ognisk Covid-19 i jego bezobjawowych nosicieli.
– Uzyskane wyniki chełmskich ścieków potwierdziły możliwość tworzenia ram badawczych pod wykrywalność genów w jednostce ściekowej – informuje Jakub Oleszczuk, dyrektor operacyjny MPGK w Chełmie. – Zgodnie z uzyskanymi informacjami od ekspertów z European Commission Joint Research Centre w pierwszym etapie programu wzięły udział aż 52 europejskie oczyszczalnie.
W wyniku badań potwierdzono możliwość wykrywania genów w 28 oczyszczalniach, także w chełmskiej oczyszczalni ścieków komunalnych. Z pobranych próbek aż 24 dały wynik negatywny. W związku z tym, że w chełmskich ściekach udało się odseparować oczekiwane geny, oczyszczalnia ścieków „Bieławin” została zakwalifikowana do kolejnych etapów poboru prób oraz badania ścieków pod kątem stworzenia nowych metod i praktyk badawczych na obecność genów.
Pionierskie badania dowodzą, że nadzorowanie wirusa w ściekach może okazać się cennym i skutecznym narzędziem do monitorowania migracji wirusów w miastach oraz może służyć jako wczesne ostrzeżenie przed ponownym pojawieniem się pandemii. Epidemiologia ścieków stwarza szansę na łatwiejsze lokalizowanie ognisk choroby i bezobjawowych nosicieli.
Dyrektor Oleszczuk mówi, że to tylko początek badań opartych na statystyce pojedynczej próby. Prowadzone działania w ramach europejskiego programu wymagają dłuższej analizy i konieczna jest dalsza współpraca w zakresie rozwoju metodologii badań ścieków w kontekście Covid-19.
Międzynarodowy projekt, w który włączyło się chełmskie MPGK, zainicjowały Centrum Badawcze Komisji Europejskiej, Dyrekcja Generalna ds. Środowiska przy udziale Holenderskiego Instytutu Badań Wody KWR, Centrum Technologiczne Katalonii – Eurecat, Uniwersytet w Tesalii i Narodowy Uniwersytet Techniczny w Atenach, we współpracy z Water Europe i federacją EurEau. (mo)
