Kampanię antysmogową prowadzą na Dziesiątej aktywiści z Towarzystwa dla Natury i Człowieka wspólnie z radnymi dzielnicowymi. Rozdają mieszkańcom np. broszury informacyjne. Dziesiąta to jedna z najbardziej zanieczyszczonych dzielnic Lublina. Problem smogu dotyczy jednak całego miasta – od początku roku strażnicy miejscy nałożyli już 50 mandatów za spalanie śmieci na łączną kwotę ponad 9 tysięcy złotych.
– Dziesiąta, według pomiarów Straży Miejskiej, jest jedną z dwóch dzielnic w Lublinie o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu. Winne temu są głównie piece węglowe, niskiej jakości paliwo i spalanie odpadów – mówi Michał Wolny z Towarzystwa dla Natury i Człowieka.
Z tego powodu Towarzystwo wspólnie z radą dzielnicy Dziesiąta prowadzi kampanię antysmogową dla mieszkańców. W jej ramach dostają oni broszury edukacyjne, a po dzielnicy jeździ „rower – mobilny punkt informacyjny”. – Planowane są zajęcia edukacyjne dla szkół oraz internetowe spotkania o sposobach ograniczenia zanieczyszczeń oraz spotkania z ekspertami pomagającymi wypełnić wnioski o dotacje do programu „Czyste Powietrze” – wylicza Krzysztof Gorczyca z TdNiC.
Aktywiści zapraszają na wirtualne spotkania, które odbywają się na facebookowym profilu „Lublin bez smogu”. Najbliższe jest planowane w niedzielę, 13 grudnia. Początek o godzinie 17. Tematami będą: przyczyny zanieczyszczenia powietrza, stan powietrza na Dziesiątej oraz „jak mniej kopcić”. Aby wziąć udział w spotkaniu trzeba wysłać zgłoszenie na adres mailowy towarzystwo@ekolublin.pl. W tytule trzeba podać datę spotkania.
Zły stan powietrza w okresie jesienno-zimowym jest problemem nie tylko na Dziesiątej. Od 1 października do 2 grudnia Straż Miejska przeprowadziła w całym Lublinie 315 kontroli pod kątem spalania odpadów. Funkcjonariusze nałożyli trzy 500-złotowe mandaty za palenie śmieci w piecach i trzy 500-złotowe mandaty za palenie na zewnątrz. Z kolei od 1 stycznia funkcjonariusze nałożyli 50 mandatów na łączną kwotę 9300 złotych. Między 1 października a 2 grudnia strażnicy dostali 155 zgłoszeń o możliwym spalaniu śmieci, a od początku roku aż 661. Są też jednak dobre informacje. – W ostatnich latach zwiększyliśmy liczbę kontroli. Zjawisko spalania śmieci zmniejsza się, co wiąże się ze wzrostem świadomości społecznej – cieszy się Robert Gogola, rzecznik prasowy Straży Miejskiej w Lublinie.
Nie zawsze przyczyną powstawania smogu jest zresztą spalanie śmieci. – Z naszych obserwacji wynika też, że wiele osób używa do ogrzewania domów węgla bardzo niskiej jakości, co w połączeniu z nieprawidłową techniką palenia powoduje zadymienie i nieprzyjemny zapach. W tych przypadkach jednak, jeśli spalane są legalne paliwa, strażnicy nie mają podstawy do ukarania takiej osoby – tłumaczy Robert Gogola. Pan rzecznik przypomina, że wolno palić: węglem, drewnem, brykietami oraz czystym, „niezadrukowanym” papierem.
Działania strażników mają też „charakter profilaktyczny”. – Podczas kontroli rozdajemy również ulotki, na których między innymi przedstawione są prawidłowe sposoby rozpalania ognia, generujące najmniej dymu. Informację taką umieściliśmy też na naszej stronie internetowej www.986.pl – dodaje pan rzecznik.
A tak o czyste powietrze w mieście walczy ratusz
Dotacje do wymiany pieców, akcje edukacyjne, udostępnianie pyłomierzy czy udzielanie bieżącej informacji na temat stanu powietrza, to tylko przykłady z wielu form działań podjętych przez władze Lublina na rzecz walki ze smogiem w 2020 roku. – W mijającym roku prowadziliśmy szereg działań mających na celu poprawę jakości powietrza w naszym mieście. Kontynuowaliśmy realizację programu dofinansowywania wymiany pieców. Na ten cel w przyszłorocznym budżecie zarezerwowaliśmy 1 mln zł – mówi Artur Szymczyk, zastępca prezydenta Lublina ds. Inwestycji i Rozwoju.
Program Ograniczania Niskiej Emisji (PONE) finansowany w całości z budżetu miasta, realizowany jest od 2013 roku. Do końca ubiegłego roku w ramach programu walki ze smogiem do mieszkańców trafiło blisko 3 mln zł dotacji na likwidację ponad 500 pieców i kotłów na paliwo stałe. Od 1 stycznia do 30 listopada na wymianę 113 pieców i kotłów opalanych węglem i drewnem wypłacono łącznie niemal 700 tys. zł dotacji. – Kolejne wypłaty będą realizowane w grudniu. Do końca roku planujemy rozliczyć ponad 120 wniosków, na łączną kwotę ok. 900 tys. zł – informuje Izolda Boguta z biura prasowego lubelskiego ratusza.
Mieszkańcy Lublina są na bieżąco informowani o stanie jakości powietrza. Dane te znaleźć można na stronie lublin.eu, na tablicy informacyjnej Miejskiego Centrum Zarządzania Kryzysowego na ul. Lipowej, jak i na wyświetlaczach znajdujących się na 76 wybranych przystankach komunikacji miejskiej. Są aktualizowane co godzinę, a dane pochodzą ze stacji pomiarowej Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Lublin.
W 2020 roku rozszerzono także działania edukacyjne w zakresie wiedzy i rozwijania świadomości ekologicznej. Kontynuowana jest kampania edukacyjna pod nazwą: „Miasto to też Twój dom – Masz wpływ na dobrą atmosferę”. Dzięki niej zostało zakupionych 6 pyłomierzy służących do pomiarów stężenia pyłów PM1, PM 2,5, PM 10 oraz temperatury, wilgotności powierza i ciśnienia atmosferycznego, które przekazano szkołom (nr 5, 14, 1, 50, 17, i 30) wraz z wystawą tematyczną i materiałami edukacyjnymi pozwalającymi na prowadzenie terenowych zajęć edukacyjnych.
Ponadto, w bieżącym roku rozpoczęła się akcja „Dbam o dobrą atmosferę – Nie truję sąsiada”. Jej celem jest wyróżnienie mieszkańców, którzy zdecydowali się na rezygnację z systemów ogrzewania zasilanych paliwami stałymi i skorzystali z dotacji dostępnych od 2013 r. w ramach Programu Ograniczania Niskiej Emisji.
Kolejnym realizowanym przedsięwzięciem jest oznaczenie budynków podłączonych do miejskiej sieci ciepłowniczej i wyróżnienie ich jako obiektów nieemisyjnych. Budynki zasilane ciepłem systemowym dostarczanym przez Lubelskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej są neutralne w zakresie niskiej emisji, można je oznakować symbolem „NO SMOG”, gdyż zgodnie z systemem certyfikacji Instytutu Certyfikacji Emisji Budynków przyznaje się im klasę A z oznaczeniem „NE” (NIE EMITUJĘ lub też NO EMISSION).
Aby zwrócić uwagę mieszkańców na problem czystego powietrza i działania miasta, od listopada trwa akcja informacyjna w gablotach przystankowych, autobusach MPK i na billboardach.
Według danych pochodzących z raportów o stanie środowiska GIOŚ liczba dni z przekroczeniami średniodobowego stężenia pyłu PM10 w latach 2018 – 2020 w Lublinie wynosiła odpowiednio 46, 23 i 17 dni. GR, BS
