Budynek po byłym Domu Ludowym i Szkole Podstawowej w Piaskach Szlacheckich, przed którym stanął pomnik upamiętniający pochodzącego stąd słynnego na cały świat „zegarmistrza królów” Antoniego Patka, popada w ruinę. Jest jednak nadzieja, że to się zmieni. – Chcemy, by powstało tu Centrum Przedsiębiorczości im. Antoniego Patka – mówi Piotr Cichosz, wójt gminy Gorzków.
Piaski Szlacheckie to mała miejscowość w gminie Gorzków. Z pewnością nikt by o niej, poza mieszkańcami samego powiatu krasnostawskiego, nie słyszał, gdyby nie fakt, że w 1811 r. (lub 1812, zależy od źródeł) nie urodził się tu Antoni Norbert Patek – powstaniec listopadowy, dwukrotnie ranny i oznaczony Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari, znany jednak głównie z produkcji legendarnych zegarków.
Po upadku powstania Patek wyemigrował najpierw do Francji, a następnie do Szwajcarii i osiadł w Genewie, gdzie działał na rzecz Polonii i Polaków żyjących zarówno na emigracji, jak i w kraju. Około 1835 roku wraz z czeskim wspólnikiem, założył fabrykę zegarków pod nazwą Patek i Czapek, a następnie firmę Patek Philippe & Co, która jako pierwsza zaczęła masowo produkować zegarki kieszonkowe oraz jedne z najbardziej ekskluzywnych i najdroższych (niezawodne, do tego wykonane ze złota i wysadzane szlachetnymi kamieniami) zegarków na świecie. Marka Patek do dziś cieszy się sławą luksusowej i elitarnej. Zegarki Patka nosili m.in. Ojciec Święty Pius IX, królowa Wielkiej Brytanii Wiktoria, car Mikołaj II, Józef Stalin, Albert Einstein, Walt Disney czy Maria Skłodowska-Curie.
O tym, że Antoni Patek urodził się w Piaskach Szlacheckich przypomina ustawiony przed budynkiem byłego Domu Ludowego olbrzymi głaz pochodzący z pola należącego niegdyś do dziadka Antoniego Patka, na którym umieszczono tablicę poświęconą bohaterowi powstania listopadowego i twórcy fabryki znanych na całym świecie zegarków. Odsłonięto go 29 sierpnia 2021 roku. W wydarzeniu uczestniczyli wówczas m.in. wiceambasador Konfederacji Szwajcarskiej Matthias Dettling oraz ówczesna poseł Teresa Hałas. Dziś mieszkańcy gminy Gorzków zwracają uwagę na fakt, że pomnik znajduje się przed popadającym w coraz większą ruinę budynkiem, którego stan coraz bardziej nie licuje z tak wyjątkowym symbolem pamięci.
– Budynek od dawna stoi pusty i sprawia przygnębiające wrażenie. Trochę wstyd urządzać w takim otoczeniu jakieś uroczystości – zwraca nam uwagę jeden z Czytelników spod Gorzkowa.
Przed laty w budynku mieścił się klub rolnika oraz jedna klasa Szkoły Podstawowej. Przez jakiś czas był tu też sklep spożywczy, a od zaplecza swoje lokum miał mały młyn z kamiennym kołem do produkcji paszy dla zwierząt. W 1989 roku budynek przez wiele tygodni był miejscem Ogólnopolski Strajk Rolników o czym przypomina wisząca na elewacji tablica. Czy gmina ma jakiś pomysł na rewitalizację i zagospodarowanie obiektu zapytaliśmy wójta gminy Gorzków.
– Jesteśmy na etapie opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji – mówi Piotr Cichosz. – Piaski Szlacheckie są tam ujęte jako obszar zdegradowany, podlegający rewitalizacji. W pustym budynku jest przewidziane powstanie Centrum Przedsiębiorczości im. Antoniego Patka – dodaje.
Wójt zaznacza, że to czy inwestycja dojdzie do skutku jest uzależnione od pozyskania środków zewnętrznych. – Antoni Patek urodził się w Piaskach Szlacheckich, był powstańcem listopadowym, emigrantem politycznym, jednak jego największym sukcesem była sprzedaż zegarków, stąd odwołanie się do idei przedsiębiorczości – podsumowuje Cichosz.
Do tematu będziemy wracać. (kg)