Z najnowszego raportu chełmskiego sanepidu o stanie bezpieczeństwa sanitarnego wynika, że prawie trzykrotnie wzrosła liczba przypadków gruźlicy w powiecie chełmskim. Nowe przypadki tej choroby odnotowywane są też w Chełmie. Drastycznie przybyło przypadków boreliozy, a zapadalność na nią jest u nas trzykrotnie wyższa niż w kraju. W Chełmie mieliśmy też dwa razy większą niż w kraju zapadalność na ospę wietrzną, a odsetek zaszczepionych dzieci znowu u nas spadł.
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Chełmie opublikowała raport o stanie bezpieczeństwa sanitarnego Chełma i powiatu chełmskiego za rok 2022. Pracownicy chełmskiego sanepidu informują, że w ubiegłym roku podobnie jak w latach poprzednich podejmowano działania przeciwepidemiczne, edukacyjne i promocyjne mające na celu zmniejszenie liczby zakażeń na terenie miasta Chełm. W związku z konfliktem zbrojnym na Ukrainie oraz związaną z tym migracją ludności monitorowano punkty recepcyjne oraz ośrodki czasowego pobytu pod kątem występowania zakażeń i chorób zakaźnych u przebywających w nich cudzoziemców.
Pracownicy sanepidu wskazują, że monitorowano stan uodpornienia noworodków urodzonych przez kobiety, które przekraczały granicę RP z Ukrainą w związku z wybuchem wojny. Dokonywali też oceny warunków higieniczno-sanitarnych panujących w miejscach, gdzie przebywali cudzoziemcy, udzielali instruktażu z zakresu zagrożeń epidemicznych, szczepień ochronnych, chorób zakaźnych, podstawowych zasad sanitarnych i zdrowotnych.
Spadł poziom zaszczepienia dzieci na polio, odrę, krztusiec, świnkę, różyczkę
W raporcie sanepidu czytamy, że sytuację epidemiologiczną chorób zakaźnych w Chełmie w zakresie innych niż Covid-19 można określić jako stabilną. To pocieszające, bo gdy wiosną ub.r. doszło u nas do migracji na niespotykaną wcześniej skalę, były obawy, czy nie przyczyni się to do powrotu takich chorób jak odra czy nawet cholera.
Pracownicy sanepidu w tej sytuacji kładli nacisk na nadzór nad realizacją programu szczepień ochronnych. To szczególnie ważne, bo w ostatnich latach coraz większą rolę zaczynał odgrywać tzw. ruch antyszczepionkowców, a procent zaszczepionych dzieci z roku na rok malał i nadal maleje. W najnowszym raporcie pracownicy chełmskiego sanepidu piszą, że uodpornienie dzieci i młodzieży wciąż jeszcze „utrzymuje się na dobrym poziomie”.
Jednak porównując poziom uodpornienia dzieci i młodzieży w 2022 r. z rokiem 2019 widać, że obniżył się on w przypadku wielu ciężkich chorób. Chodzi o następujące choroby: krztusiec – procent uodpornienia w 2022 r. – 95, 9 (w 2019 r. – 96,1 proc.), poliomyelitis – 92,6 proc. (w 2019 r. – 93,3 proc.), odra, świnka, różyczka – 94,4 proc. (w 2019 r. 96 proc.). W ciągu trzech lat zwiększył się za to poziom zaszczepienia przeciwko gruźlicy (noworodki) z 95,8 proc. w 2019 r. do 97,6 proc. w 2022 r., błonicy i tężcowi – 96,5 proc. (w 2019 r. – 96,3 proc.) oraz przeciwko Wzw typu B – z 94,5 proc. w 2019 r. do 94,9 proc. w 2022 r.
Pracownicy chełmskiego sanepidu podsumowują, że sytuacja epidemiologiczna w przypadku takich chorób jak m.in. polio, tężec, błonica, krztusiec, odra, różyczka jest „korzystna”. W 2022 r. nie odnotowano zachorowań ani na te choroby, ani na dur brzuszny, czerwonkę, toksoplazmozę, AIDS, rzeżączkę, inwazyjną chorobę meningokokową czy pneumokokową. Brak przypadków zachorowań na te poważne choroby to dobra wiadomość, ale w 2022 r. przybyło innych zakażeń.
Dziesiątkowała ospa, do tego więcej grypy, jelitówek i biegunek
Według pracowników sanepidu na obserwowany w 2020 i 2021 r. spadek liczby zachorowań większości chorób zakaźnych podlegających zgłoszeniu wpływ miała epidemia Covid-19 i lockdown. Był to efekt znacznego ograniczenia kontaktów społecznych i stosowania przez społeczeństwo zasady DDM – tj. dystans-dezynfekcja-maseczka. W porównaniu do 2021 r. w roku ubiegłym nastąpił spadek zachorowań na salmonellozę i Covid-19.
Odnotowano jednak wzrost liczby innych chorób zakaźnych wynikający – jak wskazuje sanepid – ze znacznego zniesienia obowiązujących ograniczeń związanych z epidemią, a także mniej rygorystycznego przestrzegania zasad „DDM” przez chełmian. W 2022 r. nastąpił ogromny wzrost zachorowań na ospę wietrzną. Zachorowało na nią 578 osób, a wśród nich najwięcej było dzieci do 9-go roku życia. Dla porównania w 2021 r. tylko 28, a w 2020 r. 133 chełmian zachorowało na ospę wietrzną.
Wskaźnik tzw. zapadalności na tę chorobę wyniósł u nas 924,8, podczas gdy w 2021 r. wynosił on 44,8, a w 2020 r. – 215,9. W raporcie chełmskiego sanepidu przedstawiono tabele wskazujące zapadalność na ospę wietrzną w Chełmie od 2013 r. i we wszystkich tych latach była ona nieporównywalnie niższa niż w 2022 r., co oznacza, że co najmniej od ponad dekady nie mieliśmy do czynienia z tak dużą „falą” ospy wietrznej. Gdy w Chełmie zapadalność na tę chorobę przekroczyła 900, wskaźnik ten dla całego kraju był o połowę niższy.
W powiecie chełmskim też w 2022 r. mieliśmy do czynienia z „wysypem” ospy wietrznej. Odnotowano tam 427 przypadków tej choroby. W 2022 r. wzrosła też liczba zachorowań na wirusowe zakażenia jelitowe – odnotowano ich 130, podczas gdy w 2021 r. – 52, a w 2020 r. – 13. W ubiegłym roku odnotowano też więcej biegunek, bakteryjnych zakażeń jelitowych, róży, płonicy, świnki. Wzrosła też liczba ostrych infekcji dróg oddechowych, w tym grypy i podejrzeń grypy, należących do najczęściej występujących chorób zakaźnych. W Chełmie w 2022 r. zarejestrowano aż 3038 przypadków zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę.
Sezon covidowy
W ubiegłym roku odnotowano spadek zachorowań na Covid-19. Przypadków tej choroby było 3969 (w 2021 r. było ich 4986), z czego najwięcej, bo aż 3351 w pierwszym kwartale 2022 r., co stanowi 84 proc. wszystkich zachorowań. Z powodu Covid-19 hospitalizowano 244 osób, czyli 6 proc. wszystkich zakażonych koronawirusem. Z powodu Covid-19 zmarło w Chełmie 41 osób, w tym 95 proc. tych zgonów dotyczyło osób powyżej 60 roku życia. Wśród zmarłych zakażonych koronawirusem była jedna osoba w grupie wiekowej 30-39 lat i jedna osoba w grupie wiekowej 50-59 lat.
W Chełmie w 2022 r. odnotowano 15 ognisk zakażeń koronawirusem i wystąpiły one w chełmskim szpitalu. Największa fala zachorowań na koronawirusa przypadła na pierwszy kwartał ubiegłego roku, w pozostałych miesiącach tych przypadków było już nieporównywalnie mniej. Obecnie mamy powtórkę z tej sytuacji, a przez Chełm przechodzi „fala” koronawirusa, co potwierdzają medycy z chełmskich przychodni. Podobną liczbę zachorowań na Covid-19 odnotowano u mieszkańców powiatu chełmskiego. W ubiegłym roku liczba ta wyniosła 3952, z czego 81 proc. zachorowań było także w pierwszym kwartale roku.
Rekordowa borelioza
W 2022 r. w Chełmie odnotowano rekordowo dużo przypadków boreliozy. Liczba zarejestrowanych w sanepidzie zachorowań wyniosła 98, a tzw. zapadalność 156,8. Dla porównania w dwóch poprzednich latach przypadków boreliozy było prawie dwa razy mniej. Liczba zachorowań na boreliozę odnotowana w 2021 r. to 52 (zapadalność 83,2), a w 2020 r. – 49 (zapadalność 79,6). Z przedstawionej w raporcie sanepidu tabeli pokazującej zapadalność na boreliozę od 2014 r. jasno wynika, że z tak wysokim wskaźnikiem jak w 2022 r. nie mieliśmy do czynienia w ostatniej dekadzie. Jest on dużo wyższy od wskaźnika zapadalności dla kraju, który ledwie przekracza 40. Zresztą, dane przedstawione w raporcie chełmskiego sanepidu wskazują, że każdego roku w Chełmie mamy o wiele wyższą zapadalność na boreliozę niż w kraju.
W opracowaniu sanepidu czytamy, że 98 chełmian, u których w ubiegłym roku zdiagnozowano boreliozę jest w wieku od 5 do 83 lat. Wszystkie zachorowania zaklasyfikowano jako potwierdzone na podstawie wysokiego poziomu przeciwciał w klasie IgG wykazanych testem WB lub rumienia wędrującego. W zdecydowanej większości do ukąszeń przez kleszcze dochodziło na terenie powiatu chełmskiego. Z równie dużym problemem boreliozy mamy do czynienia u mieszkańców powiatu chełmskiego. W 2022 r. odnotowano u nich aż 115 przypadków boreliozy. Zapadalność na tę chorobę wynosi tu 149,5. Dla porównania wskaźnik ten w 2021 r. wynosił 94,9, a w 2020 r. – 100,3.
Więcej przypadków gruźlicy
W raporcie chełmskiego sanepidu zwrócono uwagę na jeszcze jedną alarmującą „statystykę”. W powiecie chełmskim znacząco przybyło przypadków gruźlicy. W 2022 r. odnotowano ich tam 16, podczas gdy w 2021 r. było ich tylko 6. Wskaźnik zapadalności na tę chorobę wzrósł tym samym z 7,8 w 2021 r. do 20,8 w 2022 r. W raporcie czytamy, że w ubiegłym roku w powiecie chełmskim nastąpił wzrost zachorowań na gruźlicę: w 15 przypadkach rozpoznano gruźlicę płuc, a w 1 gruźlicę innych narządów. Osoby ze styczności z chorymi na gruźlicę zostały objęte nadzorem. Niestety, w Chełmie też zdarzają się przypadki gruźlicy. W 2022 r. było ich 4, w 2021 – 7, a w 2020 r. – 5. (mo)
