– Wolna Polska po 1989 r. długo nie pamiętała o mordowaniu naszych rodaków na Wołyniu, a później w Małopolsce Wschodniej. Dziś jesteśmy już w zupełne innej rzeczywistości. Tu w Lublinie stanął pomnik. Dzisiaj potomkowie tych, którzy byli w tak okrutny sposób mordowani, ich bliscy, nie są już sami. Z nimi jest już państwo polskie.
Długo czekaliśmy na ten czas, żeby w tak godny sposób upamiętniać te ofiary. My pamiętamy, nie w imię nienawiści, ale w imię prawdy. Myślę, że nastąpi taki czas, że w miejscach, gdzie oni byli mordowani, staną krzyże, odbędą się pogrzeby – mówił 17 lipca podczas lubelskich obchodów rocznicy Rzezi Wołyńskiej prezes IPN, Jarosław Szarek.
Jednocześnie szef Instytutu przyznał, że tę dotkliwą lukę w narodowej pamięci długo bez wsparcia państwowego musieli wypełniać sami Kresowianie i ich organizacje społeczne, często borykając się nawet ze sprzeciwami i problemami czynionymi zwłaszcza przez władze lokalne. Niestety, również i dziś nie wszystkie inicjatywy środowisk kresowych spotykają się ze zrozumieniem i wsparciem (tak było w Lublinie z obywatelskim projektem uchwały w sprawie nadania jednemu ze skwerów miana Sprawiedliwych Ukraińców). Również na forum ogólnopolskim obecne władze wycofały się z ustaleń mających utrudnić propagowanie w Polsce nazistowskiej ideologii ukraińskiego banderyzmu.
Rozczarowanie Kresowian
– Ustawa o zmianie ustawy o IPN przyjęta przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 26 stycznia 2018 r. wpisała do naszego systemu prawnego jasny przepis, że nazizm ukraiński, czyli banderyzm, powinien być traktowany jako akt wrogi naszemu krajowi i potępiany przez Polskę i Polaków.
W przyjętej ustawie penalizacja banderyzmu, jak również podważanie zbrodni ludobójstwa na Wołyniu i Kresach Południowo-Wschodnich jest zagrożona karą grzywny bądź pozbawieniem wolności do lat 3. Kresowianie przyjęli z wielkim rozczarowaniem wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 stycznia 2019 r., że przepisy nowelizacji ustawy o IPN są niezgodne z Konstytucją. Wniosek o zbadanie zgodności z Konstytucją niektórych zmian w ustawie o IPN złożył Prezydent RP.
Potrzeba naprawdę dużo złej woli, żeby w chwili, gdy kości pomordowanych Polaków od 70 lat nie są godnie pochowane – kwestionować sformułowania, które są jednoznaczne. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego jest ogromną krzywdą i cierpieniem dokonanym rodzinom pomordowanych Polaków na Kresach Wschodnich i tym którzy dążą do prawdy. Powyższy wyrok Trybunału Konstytucyjnego oddalił w czasie pojednanie polsko-ukraińskie i może być przyczyną narastających konfliktów społecznych.
Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego świadczy o tym, że obóz rządzący jest dalej uległy politycznie wobec Ukrainy – mówił podczas obchodów lider lubelskiego środowiska kresowego, Zdzisław Koguciuk.
Wiele zostało do zrobienia, jeśli prawda ma zwyciężyć – powtarzali Kresowianie. TAK
