PPŁK FRANCISZEK KLEPACZKO

W kilku poprzednich odcinkach „Chełmskiego Słownika Biograficznego” prezentowałem wybranych dowódców i oficerów formacji wojskowych związanych z Chełmem w okresie międzywojennym, przede wszystkim 7 Pułku Piechoty Legionów i 2 Pułku Artylerii Ciężkiej. Kolejnym przedstawicielem tego kręgu jest ppłk Franciszek Klepaczko, który w drugiej z wymienionych jednostek pełnił przez trzy lata obowiązki lekarza weterynarii, a po II wojnie światowej przez wiele lat pracował na Wydziale Weterynaryjnym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Franciszek Klepaczko urodził się 19 sierpnia 1891 roku w Warszawie jako syn Pawła i Anny z Kordalewskich Klepaczków. Po ukończeniu szkoły powszechnej uczęszczał do II Gimnazjum w Warszawie, gdzie w 1912 roku uzyskał maturę. Następnie rozpoczął studia w Warszawskim Instytucie Weterynaryjnym. Po wybuchu I wojny światowej uczelnia została ewakuowana do Nowoczerkaska w głębi Rosji (obwód doński). Franciszek Klepaczko ukończył studia w 1917 roku i otrzymał tytuł lekarza weterynarii. Następnie został wcielony do armii rosyjskiej i przydzielony do Pułku Kozaków Dońskich, w którym służył do 1918 roku jako młodszy lekarz weterynarii. W zwolnieniu z wojska prowadził prywatną praktykę w miejscowości Stanica Kamienskaja.
W 1919 Franciszek Klepaczko roku powrócił do Polski i zgłosił się do Wojska Polskiego. W stopniu porucznika został przydzielony do 10 Dywizji Piechoty, gdzie pełnił obowiązki komendanta szpitala polowego. W 1920 roku został przeniesiony do Warszawy, gdzie otrzymał przydział do Departamentu Weterynarii Ministerstwa Spraw Wojskowych, w którym pracował do 1922 roku. Następnie rozpoczął służbę w jednostkach liniowych. W latach 1922-1928 był lekarzem weterynarii w 7 Pułku Strzelców Konnych w Poznaniu. Posiadał w tym czasie stopień kapitana (ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 roku). Kolejną jednostką do której został skierowany był 2 Pułk Artylerii Ciężkiej w Chełmie.
W Chełmie Franciszek Klepaczko przebywał przez trzy lata, od 1928 do 1931 roku. Niestety poza stwierdzeniem tego faktu, trudno coś więcej powiedzieć o tym okresie jego służby. Prawdopodobnie tak jak inni oficerowie 2 PAC uczestniczył w życiu towarzyskim Chełma i innych działaniach. Niewątpliwie cieszył się szacunkiem za posiadaną wiedzę i kompetencje. W 1931 roku został zresztą skierowany, już w stopniu majora (ze starszeństwem od 1 stycznia 1931 roku), na stanowisko ordynatora, wykładowcy i demonstratora do Centrum Wyszkolenia Służby Weterynaryjnej w Warszawie. Pracował również w lecznicy weterynaryjnej w Warszawie. Po sześciu latach został przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu, gdzie wypełniał podobne zadania.
Po wybuchu II wojny światowej otrzymał przydział do macierzystej 10 Dywizji Piechoty, w której objął stanowisko szefa weterynarii. Wraz z oddziałami dywizji, dowodzonej przez gen. Franciszka Dindorf-Ankkowicza, walczył w ramach Armii „Łódź”, toczącej ciężkie boje od początku kampanii wrześniowej w rejonie Łodzi i Piotrkowa Trybunalskiego. Rozbite przez oddziały niemieckie formacje wycofały się następnie na Lubelszczyznę, gdzie uczestniczyły w działaniach wojennych do końca września. Wraz z innymi żołnierzami dywizji mjr Franciszek Klepaczko dostał się do niewoli i został umieszczony w Oflagu IV B w Königstein w Saksonii. Jednak już w maju 1940 roku został zwolniony w wyniku starań kierownictwa wspomnianej wyższej lecznicy weterynaryjnej w Warszawie. Po zwolnieniu rozpoczął pracę w tej placówce, którą wypełniał do 1944 roku.
W 1944 roku został wcielony do Ludowego Wojska Polskiego i otrzymał przydział do Garnizonowego Szpitala Weterynaryjnego w Lublinie na stanowisko szefa Oddziału Leczniczego. W kolejnym roku został mianowany szefem Wydziału Weterynaryjnego Okręgu Wojskowego w Lublinie. Równocześnie został zaangażowany do pracy w tworzącym się Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej, na którym miał prowadzić Katedrę Weterynarii Wojskowej. Na początku roku akademickiego 1945/1946 otrzymał tytuł zastępcy profesora i objął Katedrę Chirurgii. W 1946 roku otrzymał awans do stopnia podpułkownika i został zwolniony z wojska (1 marca 1946 roku). Po trzech latach otrzymał tytuł profesora kontraktowego oraz obronił doktorat. Przez kolejne lata zajmował się przede wszystkim pracą dydaktyczną (prowadził wykłady i ćwiczenia z weterynarii wojskowej). Zajmował się także działalnością naukową, publikując szereg artykułów, przede wszystkim w czasopiśmie „Medycyna Weterynaryjna”. Był również autorem podręcznika Okulistyka weterynaryjna, wydanego w 1948 roku w Lublinie oraz skryptu Zarys chirurgii ogólnej, który ukazał się w 1955 roku w Warszawie. Bardzo często, wykorzystując znajomość języka rosyjskiego, tłumaczył artykuły z prasy wydawanej w ZSRR. Przetłumaczył także rosyjski podręcznik Schorzenia kończyn u koni.
W 1955 roku został zatrudniony w wyodrębnionej z UMCS Wyższej Szkole Rolniczej (z czasem funkcjonującej jako Akademia Rolnicza, a obecnie jako Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie). Na nowej uczelni pełnił obowiązki kierownika Katedry i Kliniki Chirurgicznej Wydziału Weterynaryjnego. Pracę dydaktyczną zakończył w 1961 roku, przechodząc na emeryturę. Cztery lata później zmarł w Lublinie, dokładnie 22 kwietnia 1965 roku, i został pochowany na cmentarzu przy ul. Lipowej. Jego obszerny biogram można między innymi odnaleźć w publikacji Wybitni polscy lekarze weterynarii XX w. w nauce i zawodzie, wydanej w Lublinie w 2005 roku nakładem Lubelskiego Towarzystwa Naukowego. Opracowaniem wydawnictwa zajął się prof. Edmund Kazimierz Prost (syn kpt. Edmunda Prosta związanego w okresie międzywojennym z Chełmem i zamordowanego przez Niemców w Kumowej Dolinie w 1940 roku), a biogram podpułkownika przygotował jego następca na stanowisku kierownika Katedry i Kliniki Chirurgicznej, doc. dr Mieczysław Lewandowski.

News will be here