Która z gmin powiatu chełmskiego jest najludniejsza, która najmniej skanalizowana, w której są najwyższe dochody na jednego mieszkańca, a gdzie jest deficyt kobiet? Takie m.in. informacje prezentujemy na podstawie danych z najnowszego opracowania Urzędu Statystycznego w Lublinie.
Urząd Statystyczny w Lublinie opublikował Statystyczne Vademecum Samorządowca 2020. To najnowsze opracowanie zawierające informacje dotyczące m.in. finansów publicznych, infrastruktury, gospodarki, demografii poszczególnych samorządów województwa lubelskiego za 2019 r. Dzięki tym zestawieniom można łatwo te wskaźniki porównać. Na tapetę wzięliśmy gminy powiatu chełmskiego – 15 samorządów.
GMINA BIAŁOPOLE ma powierzchnię 103 km kw. Jest jedną z najmniej licznych gmin powiatu. Zajmuje pod tym względem drugie miejsce od końca, a za nią plasuje się tylko gmina Dubienka. Żyje tu 2886 mieszkańców i liczba ta od trzech lat sukcesywnie spada, ale to dotyczy prawie wszystkich samorządów powiatu. Na 1 km kw przypada tu tylko 28 mieszkańców. Pod tym względem gmina Białopole zajmuje 13. miejsce w powiecie, a za nią są tylko gminy: Dubienka i Żmudź. Dochody i wydatki gminy Białopole na 1 mieszkańca wynoszą odpowiednio – 5105 zł i 5019 zł. Jeśli chodzi o sieć wodociągową też jest całkiem nieźle – objętych jest nią 83,4 proc. ludności. Dla porównania średnia powiatu chełmskiego w tym zakresie to 80,2 proc. Gorzej jest w przypadku sieci kanalizacyjnej, z której korzysta tylko 5,1 proc. mieszkańców. To najgorsza pozycja w powiecie chełmskim. W gminie Białopole na stu mężczyzn przypada 99 kobiet. W 2019 r. gmina Białopole z dochodów budżetowych przeznaczyła na finansowanie i współfinansowanie programów oraz projektów unijnych 1,6 mln zł. To całkiem nieźle w porównaniu z innymi samorządami.
GMINA CHEŁM to największa i najliczniejsza gmina powiatu chełmskiego. W 2019 r. mieszkało tu 15023 mieszkańców. To jedyny samorząd, który przez ostatnie lata mógł pochwalić się rosnącą liczbą mieszkańców, bo wiele osób chętnie przeprowadza się tu z miasta. Jest to jeden z najbardziej perspektywicznych samorządów, jeśli chodzi o demografię, ale nie wiadomo, czy nie przekreśli tego epidemia. Gmina Chełm ma 223 km kw, a na 1 km kw przypada tu sporo, bo 68 mieszkańców. Dochody gminy w przeliczeniu na jednego mieszkańca w 2019 r. wynosiły 4799 zł, a wydatki 4643 zł. Gmina Chełm miała największą w powiecie pulę w dochodach budżetu na programy i projekty unijne – aż 9 mln zł. Z sieci wodociągowej korzysta tu bardzo dużo, bo 94,9 proc, mieszkańców, a z kanalizacyjnej mniej, bo 24,8 proc. (dla porównania średnia dla powiatu chełmskiego 27,8 proc.). Na stu mężczyzn przypadają 102 kobiety.
GMINA DOROHUSK liczy 6387 mieszkańców i liczba ta na przestrzeni ostatnich trzech lat malała. Jest jedną z największych gmin powiatu chełmskiego. Ma 192 km kw. Ale na 1 km kw przypada tu zaledwie 33 mieszkańców, co daje gminie Dorohusk dziesiąte miejsce pod tym względem w powiecie chełmskim. Na stu panów przypada tu 106 kobiet. To najwięcej spośród gmin powiatu chełmskiego, dla którego średnia pod tym kątem to 102 kobiety na stu mężczyzn. Dochody gminy w przeliczeniu na jednego mieszkańca w 2019 r. wynosiły 5373 zł, a wydatki 5365 zł. Pod względem dostępu mieszkańców do instalacji wodociągowej mogłoby być lepiej. Z sieci tej korzystało tylko 41,8 proc. ludności, a z instalacji kanalizacyjnej 18,8 proc. Samorząd ten przeznaczył w budżecie jedną z najwyższych kwot na współfinansowanie programów i projektów unijnych w 2019 r. – 5,4 mln zł.
GMINA DUBIENKA jest jednym z najmniejszych i najmniej licznym samorządem. Ma 96 km kw. i mieszka tu 2315 mieszkańców. Sytuacja demograficzna, jak prawie we wszystkich samorządach powiatu coraz gorsza i przez to urzędnicy zdecydowali się łączyć ze sobą sołectwa liczące po kilka, kilkanaście osób. Na 1 km kw przypada tu tylko 24 mieszkańców. To daje gminie pod względem gęstości zaludnienia przedostatnie miejsce w powiecie. Na stu mężczyzn przypadają 104 kobiety. Dochody gminy w przeliczeniu na 1 mieszkańca wynosiły tylko 4369 zł, a wydatki – 4105 zł. Gmina w poprzednich latach borykała się ogromnymi problemami finansowymi, a inwestycji prawie nie realizowano. Obecnie jest lepiej, bo inwestycje są planowane. Ale według danych statystycznych w budżecie w 2019 r. na finasowanie i współfinansowanie programów oraz projektów unijnych nie było przeznaczonych żadnych pieniędzy. 78,9 proc. mieszkańców gminy Dubienka korzysta z sieci wodociągowej, a 19,4 proc. z kanalizacyjnej. Są gminy w gorszej sytuacji pod tym względem.
GMINA KAMIEŃ jest niewielka – ma 97 km kw, czyli niewiele więcej niż gmina Dubienka, ale liczy więcej mieszkańców – 4167. Na 1 km kw przypada ich 43. Z kolei na 100 mężczyzn przypada 101 kobiet. Pod względem gęstości zaludnienia i liczby kobiet przypadających na mężczyzn gmina Kamień zajmuje
6. pozycję wśród samorządów powiatu chełmskiego. Dochody budżetu gminy w przeliczeniu na 1 mieszkańca w 2019 r. wynosiły 4941 zł, a wydatki – 4779 zł. Powyżej średniej powiatu jest zaopatrzenie w sieć wodociągową 82,4 proc. i kanalizacyjną: 37,2 proc. mieszkańców. Sporo gmin wypadło też gorzej pod względem wysokości kwoty w dochodach na finansowanie i współfinansowanie programów oraz projektów unijnych w 2019 r. W gminie Kamień było to 1,7 mln zł.
GMINA LEŚNIOWICE ma 118 km kw powierzchni i według danych ze Statystycznego Vademecum Samorządowca 2020 mieszka tu 3583. Średnio na 1 km kw żyje 30 mieszkańców. Na stu mężczyzn przypada 106 kobiet. Dochody przypadające na 1 mieszkańca wynosiły aż 5478 zł, a wydatki – 5358 zł. 77,3 proc. mieszkańców korzysta z sieci wodociągowej, ale z kanalizacyjnej tylko 5,2 proc. W dochodach budżetu z 2019 r. na finasowanie i współfinansowanie programów oraz projektów unijnych przeznaczono 1,2 mln zł.
REJOWIEC – gmina miejsko-wiejska – ma 106 km kw i mieszka tu 6372. Liczba ludności, jak wszędzie, zmniejsza się. Na 1 km kw przypada tu 60 mieszkańców, a to dobry wynik, jeśli chodzi powiat chełmski. Chodzi jednak o gminę miejsko-wiejską i wskaźniki odnośnie gęstości zaludnienia będą tu wyższe. Na sto mężczyzn przypadają 104 kobiety. Dochody budżetu gminy na 1 mieszkańca wynoszą 4814 zł, a wydatki 4204 zł. Przeznaczona w dochodach gminy pula na programy i projekty unijne była spora – 3,8 mln zł. Z sieci wodociągowej korzysta aż 94,6 proc. mieszkańców, a z kanalizacyjnej znacznie mniej – 38,6 proc., ale i tak powyżej średniej dla powiatu.
REJOWIEC FABRYCZNY – to miasto i niektóre wskaźniki trudno zestawić z tymi gminnymi. Rejowiec Fabryczny ma 15 km kw i w 2019 r. mieszkało tu 4386 osób. Na 1 km kw przypada 307 mieszkańców, co daje pierwsze miejsce pod tym względem wśród 15 samorządów powiatu chełmskiego. Jest tu dużo więcej pań niż panów. Na stu mężczyzn przypada aż 105 kobiet. Dochody gminy w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynoszą 5089 zł, a wydatki 4980 zł. 93,6 proc. mieszkańców korzysta z sieci wodociągowej, a z kanalizacyjnej – 72,8 proc. Rejowiec Fabryczny w 2019 r. w dochodach budżetowych miał 2,6 mln zł na finansowanie i współfinansowanie programów oraz projektów unijnych.
GMINA WIEJSKA REJOWIEC FABRYCZNY ma najmniejszą powierzchnię spośród gmin powiatu chełmskiego – 88 km kw. Mieszka w niej 4227 osób. Na 1 km kw przypada 48 mieszkańców. W gminie tej mają największy deficyt mężczyzn – na stu przypada 107 kobiet. Dochody gminy ogółem w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynoszą aż 6162 zł, a wydatki – 5659 zł. Przeznaczona w dochodach gminy w 2019 r. pula na programy i projekty unijne wynosiła aż 5,2 mln zł. 84, 2 proc. mieszkańców ma dostęp do sieci wodociągowej, a 26,4 proc. do kanalizacyjnej.
GMINA RUDA-HUTA ma odwrotny problem, jeśli chodzi o proporcje między kobietami a mężczyznami. Tu z kolei na stu mężczyzn przypada 97 kobiet. Gorszej sytuacji pod tym kątem nie ma żaden samorząd w powiecie. Gmina Ruda-Huta ma 112 km kw i mieszka tu 4502 mieszkańców. Na 1 km kw przypada 40 mieszkańców, czyli nie jest najgorzej, ale liczba mieszkańców spada, więc zmniejsza się też gęstość zaludnienia. Ale i tak gmina Ruda-Huta jest pod tym względem pośrodku listy samorządów powiatu chełmskiego. Dochody gminy ogółem w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynoszą niewiele – 4364 zł, a wydatki 4390 zł. Według danych urzędu statystycznego w 2019 r. niewiele też z gminnego budżetu przeznaczono na finasowanie i współfinansowanie programów oraz projektów unijnych – 0,1 mln zł. Mieszkańcy korzystający z sieci wodociągowej stanowią 69,2 proc., a z sieci kanalizacyjnej 19,7 proc.
GMINA SAWIN ma aż 190 km kw i zamieszkuje ją 5470 osób. Przekłada się to na niewielką gęstość zaludnienia. Na
1 km kw przypada tylko 29 mieszkańców. Samorząd zajmuje pod tym względem
12. miejsce wśród gmin powiatu chełmskiego. Za to w gminie Sawin mają idealne proporcje dotyczące liczby kobiet i mężczyzn. Na sto pań przypada stu panów, więc teoretycznie każdy mieszkaniec powinien tu znaleźć swoją drugą połowę. Dochody gminy ogółem w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynoszą 4834 zł, a wydatki 4697 zł. Poniżej średniej powiatu jest zaopatrzenie mieszkańców w sieć wodociągową i kanalizacyjną. Z pierwszej korzysta 60 proc. mieszkańców, z drugiej – 30 proc. Gmina Sawin w 2019 r. przeznaczyła w swoim budżecie tylko 0,2 mln zł na finansowanie i współfinansowanie programów i projektów unijnych.
Według Statystycznego Vademecum Samorządowca 2020 GMINA MIEJSKO-WIEJSKA SIEDLISZCZE zajmowała 154 km kw. Zamieszkiwało ją 6836 mieszkańców, a na 1 km kw przypadało 44 osób. Na stu mężczyzn przypadają też 102 kobiety, czyli tyle, co średnia powiatu. Dochody ogółem budżetu na 1 mieszkańca wyniosły 4765 zł, a wydatki 4523 zł. 85,6 proc. mieszkańców korzysta z instalacji wodociągowej 85,6 proc., czyli to więcej niż średnia powiatu, a z kanalizacyjnej – 23,5 proc., a to z kolei mniej niż średnia powiatu w tym zakresie. Nie największa była kwota przeznaczana w budżecie w 2019 r. na finasowanie i współfinansowanie programów oraz projektów unijnych – 0,9 mln zł.
GMINA WIERZBICA zajmuje 146 km kw i mieszka w niej 5060 osób. Tutaj też, tak jak w gminie Sawin, na stu mężczyzn jest sto kobiet. Nie najlepiej jest pod względem gęstości zaludnienia. Na 1 km kw przypada tylko 35 mieszkańców. Za to dochody budżetu gminy w przeliczeniu na 1 mieszkańca wynoszą aż 5998 zł, a wydatki 4973 zł. 84,9 proc. mieszkańców korzysta z instalacji wodociągowej, a z kanalizacyjnej – 39,4 proc. W obu przypadkach to więcej niż średnia powiatowa w tym zakresie. W 2019 r. aż 4,4 mln zł przeznaczono w budżecie na finasowanie i współfinansowanie programów oraz projektów unijnych.
GMINA WOJSŁAWICE ma 110 km kw. Zamieszkuje ją 3745 osób i liczba ta przez ostatnie trzy lata też malała. Na 1 km kw przypada niewiele, bo 34 mieszkańców. Tu też na stu mężczyzn jest sto kobiet. Dochody budżetu gminy w przeliczeniu na 1 mieszkańca wynosiły aż 6131 zł, a wydatki 5887 zł. 84,1 proc. mieszkańców korzystało z sieci wodociągowej, a z sieci kanalizacyjnej 14,8 proc. Dużo, bo aż 6,1 mln zł, przeznaczono w budżecie na finansowanie i współfinansowanie programów oraz projektów unijnych w 2019 r.
GMINA ŻMUDŹ zajmuje 136 km kw i ma 3055 ludności. Gęstość zaludnienia jest tu najmniejsza w powiecie: na 1 km kw przypada 22 mieszkańców. Z kolei na stu mężczyzn przypadają 102 kobiety. Dochody z budżetu gminy w przeliczeniu na 1 mieszkańca wynoszą 5326 zł, a wydatki 5245 zł. Z sieci wodociągowej korzysta 58,8 proc, mieszkańców, a z sieci kanalizacyjnej – 30,7 proc. Gmina Żmudź w 2019 r. przeznaczyła w swoim budżecie 1,3 mln zł na finansowanie i współfinansowanie programów i projektów unijnych. (mo)
