Mieczysław Tokarski w Panteonie PTTK

W Warszawie miała miejsce wyjątkowa uroczystość. W Kościele Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych na Chomiczówce została poświęcona tablica memoratywna Mieczysława Tokarskiego. Tym samym Pierwszy Obywatel Miasta Włodawa znalazł się w Panteonie PTTK. Tablicę ufundowali członkowie PTTK Oddział im. Mieczysława Tokarskiego we Włodawie, uczestnicy sesji „Krajoznawcy i turyści Lubelszczyzny” oraz osoby zaprzyjaźnione z całej Polski.

Kaplica im. Jana Pawła II, w której umieszczono tablicę, powstała w Roku Jubileuszu 2000 i 50-lecia PTTK. Inicjatorami utworzenia tego wyjątkowego miejsca byli: ks. Kanonik Jan Huryn (ówczesny proboszcz) i Tadeusz Martusewicz – prezes Oddziału Stołecznego PTTK w Warszawie. Decyzję zaakceptował Zarząd Główny PTTK, a poparcie prymasa ks. Kardynała Józefa Glempa pozwoliło na propagowanie tej idei w Towarzystwie. Od momentu powstania kaplicę zapełniają tablice poświęcone najbardziej zasłużonym członkom PTTK – w tym Członkom Honorowym, wśród których niekwestionowanym autorytetem jest Jan Paweł II.

Tablicę Mieczysława Tokarskiego poświęcił ks. prałat Jan Szubka podczas uroczystej mszy św. W uroczystości udział wzięli Członkowie Honorowi PTTK: Andrzej Gordon – dziekan Kręgu Seniorów – Członków Honorowych PTTK, Włodzimierz Majdewicz – prodziekan Kręgu Seniorów, Henryk Tomkiewicz, Ryszard Mamenas, Tadeusz Sobieszek, Sławomir Korpysz oraz przedstawiciele ZG PTTK, Komisji Turystyki Pieszej ZG, Komisji do Współpracy z WP, Komisji Krajoznawczej ZG, Kapituły Odznaczeń ZG, reprezentanci różnych środowisk z Włodawy z liczną grupą członków PTTK i Przyjaciół, przedstawiciele oddziałów PTTK z całej Polski: Lublina, Chełma, Kazimierza Dolnego, Radzynia Podlaskiego, Łodzi, Opoczna, Żarnowa, Tomaszowa Mazowieckiego, Piotrkowa Trybunalskiego, Oddziału Stołecznego w Warszawie oraz żona – Małgorzata Tokarska.

Pierwszy Obywatel Miasta Włodawa

Mieczysław Tokarski urodził się 7 lutego 1947 r. w Rudnie, w powiecie chełmskim, w woj. lubelskim. Zmarł 5 maja 2024 r. w Chełmie, jego prochy są złożone w niszy kolumbarium cmentarza komunalnego we Włodawie. Z wykształcenia technik mechanik, z zamiłowania krajoznawca, regionalista, kolekcjoner, pasjonat historii – szczególnie Powstania Styczniowego. Członek Honorowy PTTK, Honorowy Przodownik Turystyki Pieszej, Zasłużony Przewodnik PTTK, Zasłużony Instruktor Krajoznawstwa. Przez prawie całe swoje dorosłe życie – ponad 50 lat – związany z Włodawą. Pracował w Spółdzielni Kółek Rolniczych. Zawarł związek małżeński z Małgorzatą Rutkowską – pielęgniarką. Z tego małżeństwa narodził się syn – Arkadiusz.

Jako przewodnik z niesamowitą wiedzą, rozsławił to miasto w całej Polsce, głównie poprzez działalność turystyczną oraz uczestnictwo w inicjatywach i imprezach turystyki kwalifikowanej. Był założycielem i wieloletnim prezesem O/PTTK we Włodawie, obecnie nazwanym jego imieniem. Uhonorowany wieloma odznaczeniami państwowymi, resortowymi i regionalnymi, m.in. „Złotym Krzyżem Zasługi”, „Zasłużony Działacz Turystyki”, „Zasłużony Pracownik Rolnictwa”, Złotą Honorową Odznaką Polskiego Związku Filatelistów, „Zasłużony dla Województwa Lubelskiego”. Był autorem i recenzentem wielu publikacji oraz artykułów w prasie lokalnej i ogólnopolskiej. Jako kurator różnych wystaw o tematyce historycznej był jednocześnie ich mecenasem i sponsorem. Ściśle współpracował z Miejską Biblioteką Publiczną we Włodawie, Poleskim Parkiem Narodowym, Muzeum – Zespołem Synagogalnym we Włodawie, gdzie był aktywnym członkiem Rady Programowej. Za swoją pracę społeczną, różnorodną działalność i osiągnięcia został wyróżniony tytułem: „Primus civis urbis Vlodaviae”, tzn. Pierwszy Obywatel Miasta Włodawa.

Ogromna aktywność M. Tokarskiego na polu turystyki w sposób szczególny przyczyniła się do promowania miasta Włodawa na terenie powiatu, województwa, regionu i kraju. Osoba powszechnie znana w środowisku regionalistów, krajoznawców czy samorządowców. Był działaczem wielu organizacji, zaangażowanym w życie społeczne w wielu dziedzinach, m.in.: prezes Koła nr 61 we Włodawie Polskiego Związku Filatelistów; członek Włodawskiej Rady Seniorów; działacz Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów; wykładowca z zakresu turystyki i krajoznawstwa na Uniwersytecie III Wieku we Włodawie; Członek Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Włodawskiej – ostatnia inicjatywa ustawienia w mieście pomnika-ławeczki upamiętniającej pobyt Krystyny Krahelskiej; fundator eksponatów muzealnych, m.in. dla Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego, Muzeum Ziemi Chełmskiej, Muzeum Poleskiego Parku Narodowego, Izby Tradycji 7 Pułku Ułanów Lubelskich w Zespole Szkół w Cycowie; Izby Regionalnej w Hańsku. Inicjator ustawienia wielu pomników, tablic pamiątkowych dotyczących Powstania Styczniowego, m.in. w Lucie, Adamkach, Suchawie, Urszulinie, odnowienia nagrobka zapomnianego legionisty pochodzącego z Włodawy, ppor. Jana Wojtkiewicza na cmentarzu w Lublinie przy ul. Lipowej. Współautor Gry Miejskiej „Młodzi na tropie historii”, realizator projektu Latającego Uniwersytetu Historii Mówionej w 480-lecie nadania praw miejskich Włodawie.

– Był człowiekiem niesamowitym, nietuzinkowym, indywidualistą, erudytą, pasjonatem historii Polski – szczególnie walk narodowo-wyzwoleńczych. Człowiekiem renesansu, skromnym i wrażliwym, z ogromnym poczuciem humoru. W sposób szczególny zjednywał sobie sympatię otoczenia. Miał przyjaciół w całej Polsce – mówią o nim jego przyjaciele.

Podczas uroczystości wyświęcenia tablicy, w imieniu Zarządu Oddziału, głos zabrała wieloletnia wiceprezes, Elżbieta Sidorowska. Powiedziała między innymi:

– Dla całej PTTK-owskiej Rodziny z włodawskiego oddziału, był mistrzem, wodzem, niedoścignionym wzorem. Postać bardzo charakterystyczna, rozpoznawalna, z ogromnym poczuciem humoru. Nazywany „Kawalarzem z Włodawy”… Tak naprawdę, pod szorstką powierzchownością kryła się wielka wrażliwość, mądrość i empatia. Pamiętał o wszystkich. Był uważny, bacznie obserwujący otaczający świat. Szczególnie bliska była mu natura. Zwierzęta, które przygarniał czy ptaki, które dokarmiał. Zbierał nasionka i sadzonki, by stworzyć przy budynku Kółka Rolniczego we Włodawie swoisty ogród botaniczny. Znałam Mieczysława prawie 40 lat – dodała. – Tak, jak wielu z nas – mnie także Mietek zaraził potrzebą wędrowania, zwiedzania, poznawania miejsc nowych lub wracania do miejsc dobrze znanych, do podróżowania. Podróżowania nie po to, by uciec przed życiem, ale by życie nam nie uciekło. Podróżowania, by zdobyć pieczątkę, bo w kręgach turystycznych – „Miecio Pieczątka” brzmiało wielokrotnie. Mówi się, że przyjaciele są jak rodzina, którą sobie wybieramy. Nikt nie zmusza nas do bycia razem. Dobrze było być razem i czuć przyjacielską więź z Mietkiem. Pozostała pustka, ale… powiedzmy sobie: „Więcej optymizmu!…” – przecież zostawił po sobie całe rzesze wychowanków, naśladowców i miejmy nadzieję, że jego dorobek przetrwa w następcach.

Włodawski Oddział PTTK planuje w najbliższym czasie kolejne przedsięwzięcia mające na celu upamiętnienie śp. Mieczysława Tokarskiego – postaci ważnej dla historii współczesnej Włodawy.

Materiałem źródłowym do powyższego artykułu są informacje zgromadzone przy przygotowywaniu biogramu do „Słownika biograficznego krajoznawców i turystów” oraz okolicznościowe wystąpienia przygotowane przez Elżbietę Sidorowską – wiceprezes O/PTTK we Włodawie.

Zebrała i opracowała: Małgorzata Kończal – Prezes O/PTTK im. M. Tokarskiego we Włodawie